ความรู้ทั่วไป สารนิเทศ การศึกษา คอมพิวเตอร์ >>

อุทยานแห่งชาติของไทย

    อุทยานแห่งชาติ หมายถึง ที่ดินซึ่งรวมทั้งพื้นที่ดินทั่วไป ภูเขา ห้วย หนอง คลอง บึง บาง ลำน้ำ ทะเลสาบ เกาะ และชายฝั่งที่ได้รับการกำหนดให้เป็นอุทยานแห่งชาติ ลักษณะที่ดินดังกล่าว เป็นที่มีสภาพธรรมชาติที่น่าสนใจ และมิได้อยู่ในกรรมสิทธิ์หรือครอบครองโดยชอบด้วยกฏหมาย ของบุคคลใด ที่มิใช่ทบวงการเมือง ทั้งนี้การกำหนดดังกล่าว ก็เพื่อให้คงอยู่ในสภาพเดิม เพื่อสงวนไว้ให้เป็นประโยชน์ แก่การศึกษา และความรื่นรมย์ของประชาชนสืบไป (พระราชบัญญัติอุทยานแห่งชาติ พ.ศ. 2504)

ประเทศไทยมีพื้นที่อุทยานแห่งชาติ ทั้งทางบกและทางทะเล รวม 86 แห่ง เป็นพื้นที่ประมาณ 27.44 ล้านไร่ หรือประมาณ ร้อยละ 8.56 ของพื้นที่ประเทศ (ข้อมูลปี พ.ศ. 2541)

ในระบบอุทยานแห่งชาติของไทย ได้กำหนดให้อุทยานแห่งชาติ ที่มีอาณาเขตครอบคลุมพื้นที่ชายฝั่งทะเล เกาะแก่ง พื้นที่น้ำชายฝั่งทะเลและทะเล ให้เป็นอุทยานแห่งชาติทางทะเล ซึ่งได้รวบรวมระบบนิเวศน์ ของสิ่งมีชีวิตทั้งบนบก ใกล้ชายฝั่ง และในท้องทะเลไว้เป็นจำนวนมาก และมีแหล่งธรรมชาติที่สวยงาม เหมาะแก่การพักผ่อน ศึกษาหาความรู้ ปัจจุบันอุทยานแห่งชาติทางทะเลของไทย มีอยู่ทั้งสิ้น 19 แห่ง พื้นที่ประมาณ 5.34 ตารางกิโลเมตร ครอบคลุมพื้นที่ตามแนวชายฝั่งทะเลในภาคกลาง ภาคตะวันออกและภาคใต้ และมีอุทยานแห่งชาติที่อยู่ระหว่างเตรียมการจัดตั้งอีก 5 แห่ง
วัตถุประสงค์ของการจัดตั้งอุทยานแห่งชาติ

เพื่ออนุรักษ์ธรรมชาติ ให้คงอยู่ตามธรรมชาติ โดยเฉพาะทรัพยากรที่สำคัญ ได้แก่ สัตว์ป่า พืชพรรณ และลักษณะธรรมชาติที่สวยงามเป็นพิเศษ รวมทั้งแหล่งอนุรักษ์พันธุกรรมที่สำคัญ
เพื่อการท่องเที่ยวพักผ่อนหย่อนใจ
เพื่อการศึกษาค้นคว้าวิจัย

อุทยานแห่งชาติของไทยทุกแห่งมีพื้นที่ไม่น้อยกว่า 10 ตารางกิโลเมตร ซึ่งเป็นไปตามหลักสากลของการจัดอุทยานแห่งชาติ มีการบริหารงานของรัฐที่เป็นส่วนกลาง โดยผ่านคณะกรรมการในระดับชาติ เรียกว่า คณะกรรมการอุทยานแห่งชาติ

ในการจัดอุทยานแห่งชาติ จะไม่ตบแต่งพื้นที่ด้วยพันธุ์ไม้ต่างถิ่น จะใช้แต่ไม้ท้องถิ่นเท่านั้น และการดำเนินการต่าง ๆ ในอุทยานแห่งชาติ จะต้องไม่ส่งผลกระทบต่อทรัพยากรต่าง ๆ ในอุทยาน ฯ

อุทยานแห่งชาติทางบก
อุทยานแห่งชาติทางทะเล

ที่มา : หอมรดกไทย