สังคมศาสตร์ รัฐศาสตร์ การเมือง เศรษฐศาสตร์ >>

สังคมไทย

โครงสร้างของสังคมไทย

โครงสร้างของสังคมไทย หมายถึง ส่วนต่าง ๆ ที่ประกอบกันเป็นระบบความสัมพันธ์ของสังคมไทย ที่สำคัญได้แก่ กลุ่มสังคมต่าง ๆ ที่ดำรงชีวิตอยู่ร่วมกันในสังคมไทยและสถาบันสังคมไทย

กลุ่มต่าง ๆ ที่อยู่ร่วมกันในสังคมไทย

ครอบครัวไทย มีลักษณะเป็นครอบครัวขยายประกอบด้วยสมาชิกซึ่งเป็นประชากรไทย จำนวนครัวเรือนในสังคมไทยมีทั้งสิ้นประมาณ 11.3 ล้านครัวเรือน มีจำนวนสมาชิกโดยเฉลี่ยครัวเรือนละ 4.99 คน และมีแนวโน้มว่า จำนวนสมาชิกเฉลี่ยในแต่ละครัวเรือนจะลดลง ทั้งนี้เนื่องจากนโยบายควบคุมขนาดประชากรของรัฐบาล โดยการวางแผนครอบครัว

ชุมชน หมายถึง กลุ่มครอบครัวซึ่งตั้งถิ่นฐานอยู่ในท้องถิ่นเดียวกัน มีวัฒนธรรมและกิจกรรมบางประการร่วมกันเพื่อสนองความต้องการของสมาชิก และเพื่อแก้ปัญหาในการดำเนินชีวิตประจำวันร่วมกัน ชุมชนในสังคมไทยมี 2 ประเภท คือ ชุมชนชนบทและชุมชนเมืองซึ่งมีลักษณะเปรียบเทียบได้ดังนี้

ชุมชนชนบท

1.ประชากรมีจำนวนมากแต่อยู่กระจัดกระจายเป็นชุมชนเล็ก ๆ
2.สถาบันการศึกษามีไม่มากนัก
3.รายได้ยังน้อย มีอาชีพเกษตรกรรมเป็นหลัก
4.เป็นการปกครองส่วนภูมิภาค มีส่วนร่วมทางการเมืองน้อย
5.สถาบันศาสนาสำคัญมากของชุมชนบทไทยมีศรัทธาในศาสนาเคร่งครัด
6.มีความสัมพันธ์เป็นแบบส่วนตัวและกันเองเป็นไปตามประเพณี
7.มีการเปลี่ยนแปลงช้าและมีปัญหาสังคมน้อย

ชุมชนเมือง

1.ประชากรมีเป็นจำนวนมากและอยู่กันอย่างหนาแน่น
2.มักเป็นศูนย์กลางทางการศึกษาที่สำคัญ
3.เศรษฐกิจดี มีรายได้รายจ่ายสูง เป็นศูนย์รวมทางเศรษฐกิจและมีอาชีพหลากหลาย
4.เป็นศูนย์กลางการเมืองการปกครองของประเทศ
5.เป็นศูนย์รวมของศาสนาและความเชื่อ แต่ระดับ ความศรัทธาในศาสนาไม่สูง
6.มีความสัมพันธ์แบบทางการ ยึดถือประโยชน์เป็นเกณฑ์
7.มีการเปลี่ยนแปลงรวดเร็วและมีปัญหาสังคมมาก

เนื่องจากสังคมไทยมีการเปลี่ยนแปลง สังคมชนบทเดิมกับสังคมชนบทปัจจุบันจึงมีความแตกต่างที่ควรสังเกตดังนี้

ชุมชนชนบทปัจจุบัน

1.มีความโดดเดี่ยวลดลง มีความสัมพันธ์กับชาวเมืองมากขึ้น
2.ทำการเกษตรเพื่อการค้า
3.มีการใช้เครื่องทุ่นแรงเพื่อการเกษตร
4.เศรษฐกิจเป็นแบบการค้ามากขึ้น

ชุมชนชนบทเดิม

1.ตั้งอยู่อย่างโดดเดี่ยว
2.มีความเป็นอันหนึ่งอันเดียวกัน
3.มีการใช้แรงงานเพื่อการเกษตร
4.เศรษฐกิจเพื่อการบริโภค

โครงสร้างของสังคมไทย
สาเหตุของการเปลี่ยนแปลงสังคมชนบท
สถาบันสำคัญของสังคมไทย
ค่านิยมทางสังคมไทย
ปัญหาสังคมไทย