ความรู้ทั่วไป สารนิเทศ การศึกษา คอมพิวเตอร์ >>

การเก็บข้อมูลทางมนุษย์ศาสตร์ และสังคมศาสตร์ด้วยภาพถ่าย

วิทยาการต่าง ๆ ที่เป็นที่รู้จักกันดี มีอยู่ 3 สาขา ได้แก่

1) สาขามนุษยศาสตร์ เป็นสาขาที่มุ่งศึกษาแนวคิด ประสบการณ์ คุณค่าของมนุษย์ในฐานะที่เป็นผู้ที่มีมโน หรือจิตมีจุดประสงค์ เพื่อแสวงหาความหมาย และคุณค่าของการเป็นมนุษย์เพื่อปลูกฝังคุณค่าของความดี ความงาม คุณธรรม สุนทรีย์ ตลอดจนผดุงคุณค่าและจิตสำนึกในการเกิดมาเป็นมนุษย์วิชาการต่าง ๆ ในสาขาที่เกี่ยวข้องกับปรัชญาศาสนา วรรณคดี ศิลปวัฒนธรรมเป็นต้น วิทยาการสาขามนุษย์ศาสตร์ช่วยให้คนเรามีโลกทัศน์ที่ไม่คับแคบ มีจินตนาการ สามารถสร้างรูปแบบ จำลองของชีวิต มีความสามารถในการวิพากษ์วิจารณ์ แสดงออกด้วยความงดงามแจ่มชัด ตลอดจนสามารถรักษา สร้างสรรค์ และสืบทอดผลงานสร้างสรรค์ของมนุษย์ได้ตลอดไป

2) สาขาสังคมศาสตร์ เป็นสาขาที่มุ่งศึกษาพฤติกรรมทางสังคม และการอยู่ร่วมกัน ซึ่งถือว่ามนุษย์เป็นส่วนหนึ่ง ของสังคมหรือที่เรียกว่าเป็นสัตว์เมือง (Political Animals) นั่นเอง วิชาการต่าง ๆ ในสาขานี้มีทั้งที่มีส่วนบางส่วนเป็น สังคมศาสตร์ และบางส่วนเป็นวิทยาศาสตร์เช่น วิชาประวัติศาสตร์ ภูมิศาสตร์ จิตวิทยาและมานุษยวิทยาและยังมีวิชาที่เป็น สังคมศาสตร์ล้วน ๆ เช่น วิชารัฐศาสตร์ วิชาสังคมวิทยา และเศรษฐศาสตร์

3) สาขาวิทยาศาสตร์ เป็นสาขาที่มุ่งศึกษาธรรมชาติ และปรากฏการณ์ของธรรมชาติ โดยใช้หลักประจักษ์ในการพิจารณา ความน่าเชื่อของข้อความรู้ เพื่อนำมาใช้อธิบาย ทำนาย และควบคุมปรากฏการณ์ต่าง ๆ ด้วยวิธีการเก็บรวบรวมข้อเท็จจริงก่อน แล้วจัดจำพวกพิจารณาดู เพื่อตั้งกฏเกณฑ์ มีการตั้งสมมุติฐานและมีการทดสอบเรียกวิธีการเหล่านี้ว่า วิธีวัตถุวิสัย (Objective) ส่วนมากแล้วสาขานี้จะพิจารณาธรรมชาติหรือสสารและพลังงานในสากลโลก รวมไปถึงมนุษย์ในฐานะที่เป็นส่วนหนึ่งของธรรมชาติ และเป็นสิ่งที่มีชีวิตอีกด้วย

ในการศึกษาค้นคว้าวิทยาการสาขามนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์นั้น การบันทึกข้อมูลด้วยวิธีการต่าง ๆ ที่หลากหลายเพื่อให้ได้ข้อมูลที่ละเอียด รอบคอบและสมบูรณ์ นั้นเป็นสิ่งจำเป็นอย่างยิ่ง วิธีการหนึ่งที่นิยมใช้กันแพร่หลายและสำคัญยิ่ง คือ วิธีการบันทึกด้วยภาพถ่าย อาจเป็นภาพนิ่ง หรือ ภาพเคลื่อนไหว ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับความสามารถของผู้เก็บข้อมูล และอุปกรณ์อำนวยความสะดวกในการบันทึกข้อมูลภาพถ่ายจะสามารถบันทึกรายละเอียดของเหตุการณ์ พฤติกรรมของมนุษย์ และปรากฏการณ์ต่าง ๆ เพื่อนำมาศึกษา วิเคราะห์ และพิจารณาอย่างรอบคอบได้อีกทั้งเป็นหลักฐานได้อย่างดีอาจเป็นข้อมูลทางประวัติศาสตร์ ในอนาคตได้อีกด้วย เช่นเดียวกับที่เราได้ศึกษาภาพถ่ายพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวรัชกาลที่ 4 ทรงถ่ายกับเครื่องราชบรรณาการต่าง ๆ ที่สมเด็จพระนางเจ้าวิคตอเรียส่งมาให้ มีแท่นกระปุกหมึก ปืนไรเฟิล ปืนสั้น พระขรรค์ เป็นต้นถ่ายภาพ โดยนายโหมด หรือ พระยากระสาปน์ กิจโกศล ด้วยกล้องที่ใช้ถ่าย เป็นส่วนหนึ่งของบรรณาการ อีกทั้งได้ถ่ายภาพและระบายสี เพื่อส่งไปถวายสมเด็จพระนางเจ้าวิคตอเรีย ได้ทอดพระเนตรด้วยดังภาพถ่ายข้างล่าง

ประเทศไทยมีหลักฐานยืนยันพอเชื่อได้ว่า มีช่างถ่ายรูปครั้งแรกในรัชกาลที่ 3 ( ร .3 ครองราชย์ ระหว่างพ . ศ . 2367-2394) แต่ยังไม่เป็นที่แพร่หลาย เนื่องจากแรก ๆ ไม่ค่อยมีใครยอมถ่ายรูปกันเพราะเกรงว่าจะอายุสั้นบ้าง จะเอาไปใช้ทำร้ายด้วยเวทมนตร์บ้าง แม้แต่สมเด็จเจ้าพระยาบรมมหาประยูรวงศ์หรือ สมเด็จเจ้าพระยาองค์ใหญ่ ( ดิสบุนนาค ) ซึ่งเป็นขุนนางชั้นสูง ก็ไม่ยอมถ่ายรูป มีเรื่องเล่าว่าในสมัยรัชกาลที่ 4 มีชายคนหนึ่งไปถ่ายรูปที่ร้านนายจิตร ซึ่งเป็นร้านถ่ายรูปร้านแรกในเมืองไทย พอเจ้าตัวไปรับรูป เห็นรูปถ่ายครึ่งตัวก็ตีโพยตีพายว่านายจิตร ตัดตัวเองให้เป็นอันตราย ความเชื่อต่าง ๆ เหล่านี้ได้สูญหายไป ทีละน้อยจนปัจจุบันอาจกล่าวได้ว่า ความเชื่อนี้ไม่เหลืออยู่อีกเลยในตัวคนไทย ตรงกันข้ามกลับมีการถ่ายรูปมากยิ่งขึ้น และร้านถ่ายรูป ร้านอัดขยายรูป เกิดขึ้นมากมาย