คุณค่าทางอาหารและผลที่มีต่อสุขภาพ

เมื่อพิจารณาคุณค่าทางอาหารและผลที่มีต่อสุขภาพแล้ว พืชเหล่านี้มีคุณค่าทางอาหารน้อยมาก ยกเว้นโกโก้ที่มีไขมันในเมล็ดมากกว่า 50 % สารกระตุ้นในพืชเหล่านี้มีคุณสมบัติและมีผลต่อสุขภาพดังนี้

1. คาเฟอีน(cafeine) เป็นแอลคาลอยด์ที่มีชีวสังเคราะห์มาจากกรดอะมิโนหรืออนุพันธ์ของกรดอะมิโน และมีไนโตรเจนอยู่ใน heterocyclic ring ถูกจัดอยู่ในกลุ่ม purine alkaloid มีชื่อเรียกทางเคมีว่า 1,3,7-trimethyl-xanthine พบในพืชชั้นสูง 6 สกุล ได้แก่ สกุลของชา(Camellia spp.) สกุลกาแฟ(Coffea spp.) สกุลโกโก้(Theobroma spp.) สกุลโคลา(Cola sp.) สกุลไอเล็กซ์(Ilex spp.) และสกุลพอลิเนีย(Paullinia spp.)

คาเฟอีนเป็นสารไม่มีกลิ่น มีรสขม ถูกดูดซับเข้าสู่กระแสเลือดได้ภายใน 30-45 นาที หลังจากเข้าสู่ระบบการย่อยอาหาร ปริมาณที่ได้รับ 200-600 มิลลิกรัมต่อวัน มีผลให้ประสาทตื่นตัว เพิ่มพลังงานและสมาธิ แต่ถ้าได้รับในปริมาณที่สูงเกินไปจะทำให้เกิดผลทางลบ ตื่นตัว ประสาทไหว นอนไม่หลับ และหัวใจเต้นเร็ว แต่ทั้งนี้ขึ้นกับสุขภาพของแต่ละคน และการบริโภคในกิจวัตรประจำวันด้วย

2. ฟีนอล(phenol) ได้แก่สาร ฟลาโวนอล(flavonols) ในใบชา และกรดคลอโรจีนิก(chlorogenic acid) ในกาแฟ เป็นสารสีสีเหลือง ให้รสชาติของเครื่องดื่ม ไม่มีรายงานผลที่เกิดขึ้นทางลบ มีความเชื่อว่าสารในกลุ่มนี้อาจทำหน้าที่ต้านสารก่อมะเร็งได้

3. นิโคติน(nicotine) เป็นของเหลวถูกจัดอยู่ในกลุ่มไพรีดีนอัลคาลอยด์(Pyridine alkaloid) เป็นสารเสพติดถึงแม้จะได้รับในปริมาณเล็กน้อย นิโคตินเป็นสารที่ออกฤทธิ์ต่อระบบประสาทอัตโนมัติที่ Sympathetic และ Parasympathetic ganglia ทำให้กล้ามเนื้อเกิดอัมพาตได้ มีการใช้สารนี้จากใบยาสูบเป็นยาฆ่าแมลง