ปรัชญา อภิปรัชญา ญาณวิทยา จิตวิทยา ตรรกศาสตร์ >>

เทววิทยา

(Theology)

คำว่า “เทววิทยา” ในพจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. 2525 ได้ให้ความหมายไว้ว่า “วิชาที่ว่าด้วยพระเจ้า (God) และความสัมพันธ์ระหว่างพระเจ้ากับโลก”

นอกจากคำว่า “เทววิทยา” แล้ว ในทางอภิปรัชญายังมีคำที่ใช้ในลักษณะเดียวกันอีกคำหนึ่งคือคำว่า “เทวนิยม” (Theism) ซึ่งหมายถึงลัทธิที่เชื่อว่า “มีพระเจ้าผู้ทรงอำนาจยิ่งใหญ่พระองค์เดียว พระเจ้านั้นทรงอำนาจครอบครองโลก และสามารถดลบันดาลความเป็นไปในโลก” ดังนั้นจะเห็นว่า เทววิทยา ในทางอภิปรัชญาจะเน้นว่า พระเจ้ามีอยู่จริง เป็นสิ่งที่มีอยู่อย่างเที่ยงแท้ถาวร ไม่ใช่เป็นเพียงอุดมคติตามทัศนะของธรรมชาตินิยมบางพวกเข้าใจเท่านั้น

เทววิทยา แบ่งออกเป็น 2 ประเภทคือ

1. เทววิทยาธรรมชาติ (Natural Theology)
2. เทววิทยาวิวรณ์ (Revealed or Sacred Theology)

เทววิทยาธรรมชาติ หมายถึง พระเจ้าเปิดเผยสัจจะไว้ในธรรมชาติโดยให้มนุษย์ใช้ความสามารถของตนค้นคว้าไปเรื่อย ๆ หมายความว่า ความจริงหรือสัจภาวะนั้น มิได้ปรากฏเพียงแต่ในคัมภีร์ หากแต่ปรากฎในธรรมชาติด้วย และกฎธรรมชาตินั้นเป็นกฎที่แน่นอนตายตัว ไม่ว่ามนุษย์จะเอาไปตีความอย่างไร กฎก็ยังคงเดิมเป็นนิรันดร์ไม่สะเทือนไปตามความคิดเห็น และเหตุการณ์ที่มนุษย์ก่อขึ้น เป็นการศึกษาค้นคว้าเกี่ยวกับพระเจ้าโดยไม่อาศัยคัมภีร์ ความศรัทธา ประเพณีนิยม หรือแม้แต่สำนักสอนศาสนา เป็นต้น เป็นการศึกษาโดยใช้เหตุผลตามธรรมชาติเป็นหลัก

เทววิทยาวิวรณ์ หมายถึง การเปิดเผยโดยตรงของพระเจ้า หรือที่เรียกว่า “เทวบันดาล” คือการที่พระเจ้าทรงเปิดเผยความรู้แก่มนุษย์ผู้ที่ทรงเลือกแล้ว เช่นเปิดเผยบัญญัติ 10 ประการให้แก่โมเสส หรือคัมภีร์ไบเบิ้ลแก่พระเยซู หรือคัมภีร์อัลกุรอ่านแก่ท่านนะบีมูฮัมหมัด เป็นต้น ลักษณะดังกล่าวนี้ จึงทำให้ฝ่ายเทววิทยาวิวรณ์ถือเป็นความศักดิ์สิทธิ์ และเป็นสัจจะแท้จริง เพราะผ่านมาจากพระเจ้าโดยตรง จึงเชื่อกันว่าเป็นคัมภีร์ที่ถูกต้องแม่นยำ เพราะมิใช่วิสัยของมนุษย์ที่จะรู้อย่างครบถ้วนเช่นนั้น

ลักษณะของวิวรณ์นั้นมี 2 ลักษณะคือ

การที่สิ่งเหนือธรรมชาติเปิดเผยความรู้แก่มนุษย์ สิ่งเหนือธรรมชาติที่ว่านั้นได้แก่ พระเจ้า พระองค์เป็นผู้ทรงความรู้ เพราะเป็นผู้รอบรู้ทุกอย่าง ทั้งอดีต ปัจจุบันและอนาคต เป็นผู้เปิดเผยความรู้ของพระองค์แก่มนุษย์
ความรู้ที่ได้จากการเปิดเผยของสิ่งเหนือธรรมชาติ เมื่อพระเจ้าเปิดเผยความรู้แก่มนุษย์แล้ว จะสังเกตได้ว่ามนุษย์เรามีความรู้ซึ่งได้จากการเปิดเผยของพระเจ้า เพราะหากพระองค์ไม่เปิดเผยความรู้แก่มนุษย์ มนุษย์ไม่สามารถจะมีความรู้ได้เลย