ปรัชญา อภิปรัชญา ญาณวิทยา จิตวิทยา ตรรกศาสตร์ >>

ทัศนะของเบริ์คเล่ย์ (Berkeley)

เขาเชื่อว่า วิญญาณเป็นสิ่งเชิงเดี่ยว แบ่งแยกไม่ได้ และเป็นสิ่งไม่มีรูปร่าง วิญญาณจึงเป็นอมตะ ส่วนร่างกายเป็นสารประกอบ แบ่งแยกได้และเป็นสิ่งที่มีรูปร่าง ร่างกายจึงแตกดับ

ทัศนะของไลบ์นิซ (Leibniz) เขาถือว่าวิญญาณหรือโมนาดเป็นปรมาณูทางจิต เป็นสิ่งนิรันดร ไม่มีใครสร้าง ไม่มีใครทำลาย วิญญาณหรือโมนาดเป็นอมตะโดยธรรมชาติ

ทัศนะของเฮเกล (Hegel) เขาถือว่า วิญญาณที่จำกัดทุกวิญญาณมีที่อยู่และทำหน้าที่อยู่ในโลก แต่ไม่สามารถทำหน้าที่ให้สมบูรณ์ได้โดยอาศัยร่างกายอันจำกัดนี้ ดังนั้นวิญญาณจึงต้องมีอยู่ต่อไปหลังจากร่างกายตายไป เพื่อทำหน้าที่ให้สมบูรณ์ในโลกอนาคต

ทัศนะของมาร์ติโน (Martineau: 1805 - 1900) นักปรัชญาศาสนาชาวอังกฤษ เขาได้ให้เหตุผลทางอภิปรัชญาเกี่ยวกับอมฤตภาพของวิญญาณเอาไว้ว่า (อมร โสภณวิเชษฐวงศ์, 2520:224)

ในแง่สรีรวิทยา ความตายเป็นเพียงการเปลี่ยนรูปของพลังงาน เมื่อบุคคลตายร่างกายจะแยกออกเป็นธาตุต่าง ๆ และพลังชีวิตก็แยกออกไป ตามกฎการคงปริมาณของพลังงาน พลังงานจะไม่สูญหายไป
ถ้ากฎการคงปริมาณของพลังงานใช้ได้กับพลังงานของจิตหรือพลังชีวิต พลังชีวิตหรือวิญญาณนั้นก็จะไม่สูญหายไปหลังจากร่างกายตายแล้ว แต่จะคงอยู่ในรูปใดรูปหนึ่ง
ถ้ากฎการคงปริมาณของพลังงานใช้ได้กับพลังงานทางฟิสิกส์เท่านั้น แต่ใช้ไม่ได้กับพลังงานทางจิต จิตหรือวิญญาณก็ไม่ขึ้นอยู่กับสสาร ไม่ได้รับการกระทบกระเทือนเพราะการแตกสลายของร่างกาย และจะคงอยู่หลังจากร่างกายตายแล้ว

อีกกลุ่มหนึ่งที่ให้แนวความคิดเอาไว้คือ กลุ่มที่ไม่เชื่อว่าจิตหรือวิญญาณเป็นอมตะ นักปรัชญากลุ่มนี้มีแนวความเชื่อพื้นฐานเป็นสสารนิยม กล่าวคือมนุษย์ประกอบด้วยสสารเพียงอย่างเดียว หรือความจริงแท้มีเพียงสสารอย่างเดียวเท่านั้น จิตก็คือสสารอย่างหนึ่ง ดังนั้น จิตหรือวิญญาณจึงไม่เป็นอมตะ เมื่อร่างกายสูญสลาย จิตก็จะต้องสูญสลายตามไป