ปรัชญา อภิปรัชญา ญาณวิทยา จิตวิทยา ตรรกศาสตร์ >>

บ่อเกิดแนวความคิดทางอภิปรัชญา

นักปราชญ์ทั้งหลายได้กล่าวถึงเหตุที่ทำให้เกิดความคิดทางอภิปรัชญาไว้ต่าง ๆ กัน แต่เมื่อสรุปแล้ว มีอยู่ 5 ประการ ดังต่อไปนี้

1. ความอยากรู้อยากเห็นในความเป็นไปของธรรมชาติ
สิ่งใดก็ตามที่เป็นสิ่งลี้ลับ เข้าใจยาก เป็นสิ่งเหนือธรรมชาติ มนุษย์ย่อมจะต้องการอยากรู้อยากเห็นในสิ่งนั้น ๆ เมื่อมีปรากฏการณ์ทางธรรมชาติเกิดขึ้น จึงพยายามค้นคว้าเพื่อให้รู้ เข้าใจในปรากฏการณ์เหล่านั้น

2. ความบกพร่องของสัตว์โลก
เมื่อสัตว์โลกมีความบกพร่องในการดำเนินชีวิต จึงเกิดความไม่พอใจ เกิดความสงสัยว่าทำไมคนเราจึงไม่เหมือนกัน เกิดมาแล้วทำอย่างไรจึงจะดำรงชีวิตอยู่ได้ แล้วพยายามคิดหาทางแก้ไขเหตุการณ์ต่าง ๆ ให้ดีขึ้นกว่าเดิม

3. ความต้องการความเป็นระเบียบของสังคม
สังคมหรือชุมชน จะต้องมีระเบียบแบบแผนที่ดี ในการจัดระเบียบคนในสังคมนั้น ๆ ให้มีการเป็นอยู่ด้วยความเรียบร้อย แต่ถ้าหากขาดระเบียบแบบแผนที่ดี ระเบียบแบบแผนที่มีอยู่ไม่เข้ากับสภาพความเป็นอยู่ของประชาชนแล้ว สังคมก็จะสับสนวุ่นวาย จำเป็นจะต้องคิดค้นหาปทัฏฐานของสังคมส่วนรวม ทั้งนี้เพื่อให้เกิดความสงบสุข ความเรียบร้อยและปลอดภัยแก่ชุมชน

4. ความต้องการกฎเกณฑ์ที่แน่นอนในการปกครอง
การเมือง หรือการปกครองจะต้องมีกฎเกณฑ์ ซึ่งกำหนดขึ้นเพื่อความสงบเรียบร้อยทางบ้านเมือง ประชาชนจะรู้สึกผิดหวัง ถ้าบ้านเมืองขาดหลักการปกครองที่ดี มีคุณธรรม จึงต้องมีการคิดค้นหาวิธีการใหม่ ๆ ขึ้นเป็นกำหนดกฎเกณฑ์ของสังคม

5. อำนาจของพระเจ้ามีมากเกินไป
ศาสนาโดยเฉพาะศาสนาเทวนิยม สอนให้เชื่อในเรื่อง พระเจ้า ซึ่งมีอำนาจมากมาย ไม่มีขอบเขตจำกัด จึงท้ายทายผู้มีสติปัญญาให้มีการค้นคว้าหาข้อเท็จจริงเกี่ยวกับพระผู้เป็นเจ้าว่า มีจริงหรือไม่ หรือมีอำนาจอย่างไร มีอำนาจจริงหรือไม่ เป็นต้น