ประวัติศาสตร์ ภูมิศาสตร์ บุคคลสำคัญ ประเทศและทวีป >>
อุทิศ สังขรัตน์
ท้องถิ่นภาคใต้ : อาณานิคมแห่งรัฐ และตัวตนของท้องถิ่น
พื้นที่ความทรงจำ : ภาพประกอบสร้าง กับ ศูนย์กลางที่เปลี่ยนไป
พื้นที่ความทรงจำ : ปฏิบัติการทางสังคม
จาก “พื้นที่ความทรงจำ” สู่ “พื้นที่และชุมชนประวัติศาสตร์”
พื้นที่อันเป็นปริมณฑลของความศักดิ์สิทธิ์
พื้นที่อันเกิดจากปรากฏการณ์ทางสังคม
พื้นที่อันเกี่ยวเนื่องกับเหตุการณ์การเปลี่ยนแปลงทางธรรมชาติ
พื้นที่อันเป็นวิถีวัฒนธรรมชุมชน
บทสรุป
เอกสารอ้างอิง
จาก “พื้นที่ความทรงจำ” สู่ “พื้นที่และชุมชนประวัติศาสตร์”
พื้นที่ความทรงจำทั้งที่เป็นความทรงจำส่วนบุคคล
และความทรงจำร่วมของคนในสังคมล้วนถูกสร้างความหมายอันนำไปสู่การปฏิบัติการทางสังคม
และปฏิบัติการดังกล่าวได้ หล่อหลอมชุมชนให้เกิดอัตลักษณ์ และ กลายเป็นพลังทางสังคม
แม้เรื่องราว “บางฉาก/บางตอน ของอดีต”
ที่ก่อรูปขึ้นใหม่ภายใต้มโนภาพความทรงจำทั้งของปัจเจกและสังคม แต่
พลังอย่างหนึ่งที่สามารถเห็นได้ก็คือการระลึกถึง “ชุมชน” อันเป็นตัวตนของสังคม
การเก็บข้อมูลของทีมยุววิจัยประวัติศาสตร์ท้องถิ่นภาคใต้ จึงมีทั้งภาพใหม่
(มโนทัศน์ของทีมยุววิจัย) และภาพเก่า (มโนทัศน์ของผู้ให้สัมภาษณ์)
แต่เมื่อมาหลอมรวมกันแล้ว ภาพของเหตุการณ์
หรือฉากอดีตของชุมชนก็ถูกสะท้อนออกมาให้เห็นถึงประวัติศาสตร์ท้องถิ่นภายใต้พื้นที่ความทรงจำอันหลากหลาย
อย่างไรก็ดี
ผู้เขียนเห็นว่าในงานวิจัยอันหลากหลายของคณะยุววิจัยประวัติศาสตร์ท้องถิ่นภาคใต้
ที่ได้นำพื้นที่ความทรงจำมาเชื่อมโยงสู่พื้นที่ประวัติศาสตร์ชุมชน
มีประเด็นภาพรวมที่น่าสนใจหลายประเด็น แต่ผู้เขียน “เลือกหยิบ”
บางบริบทของพื้นที่ความทรงจำมาวิเคราะห์ ในภาพรวม ดังนั้นการ “เลือกหยิบ”
จึงไม่สามารถที่ครอบคลุมโครงการวิจัยฯทุกบริบท (context) และหากถามว่าทำไมถึง
“เลือกหยิบ” และ “เลือกไม่หยิบ” คำตอบก็คือบริบทที่เลือกหยิบเป็นประเด็นเหตุการณ์
หรือปรากฏการณ์การสร้างพื้นที่ความทรงจำที่ครอบคลุมและสามารถเป็นตัวแทน
“พื้นที่ความทรงจำ” ได้ทั้ง 2 ลักษณะ คือ พื้นที่พิเศษ
(ปริมณฑลความศักดิ์สิทธิ์/ปรากฏการณ์ทางสังคม/ปรากฏการณ์ธรรมชาติ) และพื้นที่ปกติ
(พื้นที่ทางศิลปวัฒนธรรม)