จิตวิทยาพัฒนาการมนุษย์

จิตวิทยาพัฒนาการวัยก่อนคลอด

(Prenatal Development)

วัยก่อนคลอดเริ่มตั้งแต่มีจุดกำเนิดของชีวิตเกิดขึ้นคือไซโกต (zygote) ซึ่งเป็นเซลล์ที่ผสมระหว่างเซลล์สืบพันธุ์ของเพศชายเรียกว่าสเปอร์ม (spermatozoa) กับเซลล์สืบพันธุ์ของเพศหญิงเรียกว่าไข่ (ovum) และมีการพัฒนาเกิดขึ้นอย่างต่อเนื่องจนกระทั่งคลอด ซึ่งใช้ระยะเวลาประมาณ 280 วัน หรือ 40 สัปดาห์

การปฏิสนธิ (fertilization)

การปฏิสนธิจะเกิดขึ้นได้ ต้องอาศัยองค์ประกอบดังนี้

การมีวุฒิภาวะ (maturation) เป็นกระบวนการที่โครโมโซมมีการแบ่งเซลล์เพิ่มขึ้น จาก 1 เป็น 2 และแบ่งเซลล์ต่อไปอีกเรื่อย ๆ เซลล์ที่มีวุฒิภาวะจะประกอบด้วยโครโมโซม 23 คู่ การแบ่งเซลล์ของทั้งเพศหญิงและเพศชายเกิดขึ้นในระยะ puperty ในเพศชาย อสุจิ 1 ตัวจะแบ่งออกเป็น 4 เซลล์ และทั้ง 4 เซลล์ที่มีการแบ่งตัวและมีวุฒิภาวะจะสามารถผสมกับไข่ได้ทุกตัว ส่วนในเพศหญิงจะมีการแบ่งตัวของไข่เช่นเดียวกับอสุจิ คือ โครโมโซมจำนวน 1 คู่จะมีการแบ่งตัวเป็น 4 เซลล์ มีจำนวน 3 เซลล์ทำหน้าที่ช่วยในการแบ่งตัวต่อไป มีเพียง 1 เซลล์เท่านั้นที่สามารถผสมกับอสุจิได้ หากไข่ไม่ได้รับการผสมก็จะถูกขับออกมาเป็นประจำเดือนของเพศหญิง
กระบวนการตกไข่ (ovulation) เป็นช่วงเวลาหนึ่งของการมีประจำเดือน ในรังไข่ของเพศหญิงตั้งแต่แรกเกิดจะมีไข่ประมาณ 30,000 ใบ แต่จะมีไข่ประมาณ 400 ใบเท่านั้นที่มีวุฒิภาวะในระยะเวลาที่อวัยวะเพศเริ่มทำงาน ซึ่งเริ่มตั้งแต่อายุประมาณ 13 ปีจนกระทั่งประจำเดือนหมดซึ่งมีอายุประมาณ 40-50 ปี ระยะวัยรุ่น รังไข่ทำงานได้ดีที่สุดและช่วยสร้างฮอร์โมนให้เพศหญิง ทำให้เพศหญิงมีลักษณะเปลี่ยนแปลงไป เช่น มีประจำเดือน มีรูปร่างหน้าตาสวยขึ้น เป็นต้น

รังไข่ทั้ง 2 ข้างจะทำหน้าที่สลับกันตามวัฏจักรของการมีประจำเดือน หลังจากที่รังไข่ได้ปล่อยให้ไข่ตกไปแล้ว ไข่จะเดินทางเคลื่อนที่ไปตามความยาวของท่อนำไข่โดยเซลล์ที่เป็นขนยื่นออกมาจากท่อนำไข่ (cilia) ของเหลวที่มีฮอร์โมน estrogen จากถุงรังไข่ (ช่วยเสริมสร้างให้กล้ามเนื้อมดลูกแข็งแรงหรือช่วยซ่อมผนังมดลูกหลังจากที่ประจำเดือนมาแล้ว) น้ำเมือก (mucus) จากผนังท่อนำไข่ และด้วยการบีบตัวของผนังท่อนำไข่ปกติประจำเดือนของเพศหญิงจะเกิดขึ้นทุก 28 วัน บางคนอาจเกิดขึ้นทุก 25-35 วัน และการตกไข่จะเกิดขึ้นประมาณวันที่ 14 ของการมีประจำเดือน

องค์ประกอบทั้งสองอย่างจะช่วยให้การปฏิสนธิเกิดขึ้นได้ดังนี้

การปฏิสนธิ (fertilization) เกิดจากการผสมกันระหว่างเซลล์สืบพันธุ์เพศชาย (sperm) และเซลล์สืบพันธุ์ของเพศหญิง (ovum) ขณะที่มีเพศสัมพันธ์ (sexual intercourse) โดยที่เซลล์สืบพันธุ์ของเพศชายซึ่งมีประมาณ 350 ล้านตัวจะผ่านเข้าทางช่องคลอดของเพศหญิง แต่จะมีเพียงเซลล์เดียวเท่านั้นที่แข็งแรงที่สุดที่สามารถเข้าไปผสมกับไข่ของเพศหญิงที่สุกพอดีซึ่งกำลังเคลื่อนที่อยู่ในท่อนำไข่ กระบวนการดังกล่าวจะเกิดขึ้นภายใน 12-36 ชั่วโมง และมักจะเกิดขึ้นในช่วงที่ไข่ตกเข้าสู่ท่อนำไข่ภายใน 24 ชั่วโมง หลังจากที่อสุจิสามารถผสมกับไข่ที่ท่อนำไข่ (fallopain tube) แล้ว ผิวนอกของไข่จะมีการเปลี่ยนแปลงเพื่อป้องกันไม่ให้อสุจิตัวอื่นเข้าไปผสมได้อีก ไข่ที่ถูกผสมแล้วจะประกอบด้วย 46 โครโมโซม ซึ่งจะมีการแตกกระจายออกไปและเริ่มแบ่งตัวหนาแน่น ระยะนี้เรียกว่า Morula มีลักษณะคล้ายน้อยหน่า ส่วนด้านนอกเรียกว่า Trophoblast ซึ่งจะพัฒนากลายเป็นสิ่งห่อหุ้มและป้องกันตัวอ่อน ส่วนชั้นในเรียกว่า Inner cell ไข่ที่ผสมแล้วไม่นานจะกลายเป็น zygote มีขนาด 1/50 นิ้ว มีการแบ่งเซลล์ไปเรื่อย ๆ และจะเข้าไปฝังตัวที่ผนังมดลูก ใช้เวลาประมาณ 3-4 วัน บางราย 7 วัน จากนั้นจะมีการเปลี่ยนแปลงเป็น embryo และตัวอ่อน (fetus) ต่อไป

พัฒนาการวัยก่อนคลอด

พัฒนาการในระหว่างการตั้งครรภ์แบ่งได้เป็น 3 ระยะ ดังนี้ (ทิพย์ภา เชษฐ์เชาวลิต, 2541, น. 26-30 ; สุชา จันทน์เอม, 2540, น. 50-57)

1. ระยะไซโกตหรือระยะที่ไข่ผสมแล้ว (period of the zygote or ovum) นับเริ่มตั้งแต่การปฏิสนธิจนถึงสัปดาห์ที่ 2

หลังจากที่มีการปฏิสนธิเกิดขึ้น จะได้ไซโกตซึ่งเป็นเซลล์ผสม มีลักษณะเป็นก้อนกลม ไซโกตจะค่อย ๆ เคลื่อนที่ไปตามท่อนำไข่ไปฝังตัวที่ผนังมดลูก การเคลื่อนที่ดังกล่าวใช้เวลาประมาณ 1 สัปดาห์ ระหว่างการเคลื่อนที่ ไซโกตจะมีการแบ่งตัวแบบไมโตซิส (mitosis) ตลอดเวลาในช่วง 2-3 วันแรก คือจะแบ่งตัวจาก 1 เป็น 2 จาก 2 เป็น 4 จาก 4 เป็น 8 ไปเรื่อย ๆ 4-5 วันต่อมาจะมีการแบ่งตัวแบบไมโอซิส (meiosis) ทำให้มีเซลล์ต่างชนิดเกิดขึ้นจนกระทั่งมาถึงมดลูก ในขณะที่ไซโกตกำลังเคลื่อนที่มา มดลูกก็มีการเตรียมพร้อมที่จะรับไซโกตไว้เช่นกันโดยมีการเพิ่มจำนวนเม็ดเลือด ปรับผนังของมดลูกให้หนานุ่มขึ้นเพื่อเป็นแหล่งอาหารและปรับให้เหมาะกับการฝังตัวของไซโกต นอกจากนั้นยังมีการหลั่งฮอร์โมนเอสโทรเจนและโปรเจสเตอโรนที่ผลิตจากรังไข่ไปบังคับให้มดลูกซึ่งปกติมีการหดตัวเป็นจังหวะให้หยุดหดตัว เพื่อช่วยให้ไซโกตสามารถฝังตัวเกาะติดกับผนังมดลูกและเจริญเติบโตได้ดีขึ้น เมื่อไซโกตเคลื่อนที่มาถึงมดลูก น้ำในโพรงมดลูกจะซึมผ่านผนังของ ไซโกตเข้ามา ทำให้ไซโกตมีการแยกตัวออกเป็นสองส่วน คือเนื้อเยื่อชั้นนอกและเนื้อเยื่อชั้นใน เมื่อไซโกตเคลื่อนที่มาถึง ผนังมดลูกก็จะสลายผนังของตัวเอง แล้วไซโกตก็จะฝังตัวที่ผนังมดลูก (implantation) เรียกเซลล์ผสมในระยะนี้ว่าบลาสโตซีส (blastocyst) ปกติการฝังตัวจะเกิดขึ้นภายใน 10 วันนับตั้งแต่เริ่มปฏิสนธิ การเตรียมพร้อมของมดลูกจะเป็นอยู่ทุกเดือน หากภายใน 13 วันหลังไข่สุกไม่มีการปฏิสนธิเกิดขึ้น ผนังมดลูกจะลอกตัวและถูกขับออกจากร่างกายเป็นประจำเดือน

2. ระยะตัวอ่อน (the embryo) เริ่มตั้งแต่ zygote เคลื่อนตัวมาเกาะที่ผนังมดลูก (implantation)ประมาณสัปดาห์ที่ 2 จนกระทั่งถึงสัปดาห์ที่ 8

หลังจากไซโกตฝังตัวที่ผนังมดลูกแล้ว ก็จะเจริญเติบโตเป็นตัวอ่อนต่อไป โดยมีการแบ่งเซลล์แบบไมโอซีสตลอดเวลา ทำให้เซลล์ในบลาสโตซีสเกิดขึ้นเป็นจำนวนมาก กลุ่มของเซลล์ที่สร้างขึ้นจะกระจายเป็นแผ่น (embryonic plate) ประมาณ 95% ของส่วนต่าง ๆ ของร่างกายเริ่มมีการแบ่งแยกในระยะนี้ การเปลี่ยนแปลงเกิดขึ้นโดยเนื้อเยื่อชั้นนอกจะพัฒนาเป็นเยื่อหุ้มรกด้านแม่ (chorion) เยื่อหุ้มรกด้านลูก (amnion) รก (placenta) และสายสะดือ (umbilical cord) ส่วนเนื้อเยื่อชั้นในจะพัฒนาเป็นตัวอ่อน (embryo) ภายในเยื่อหุ้มรกด้านลูกจะมีน้ำใส ๆ เรียกว่าน้ำคร่ำ (amniotic fluid) การเปลี่ยนแปลงดังกล่าวจะเป็นไปเรื่อย ๆ จนถึงระยะเวลาคลอดซึ่งมีรายละเอียดดังนี้

สัปดาห์ที่ 2 เซลล์ของตัวอ่อนจะแบ่งตัวออกเป็น 2 ชั้นคือชั้น ectoderm และชั้น endoderm ตัวอ่อนระยะนี้มีขนาดเส้นผ่านศูนย์กลาง 2-3 มม.
สัปดาห์ที่ 3-4 เซลล์ของตัวอ่อนเจริญเติบโตอย่างรวดเร็วเป็นเนื้อเยื่อ (tissue) ตัวอ่อนเริ่มเป็นรูปร่างยาวประมาณ 1/5 นิ้ว และมีขนาดเป็น 40,000 เท่าของขนาดไข่ที่มีการปฏิสนธิ อวัยวะแรกที่สร้างคือระบบประสาทส่วนกลาง ต่อมาจะมีการสร้างสมอง หัวใจ ศีรษะ ใบหน้า หู จมูก ตา แขน ขา จำนวนปล้องของลำตัวจะพัฒนาเป็นตับ หัวใจซึ่งมีร่องแบ่งกั้นชัดเจน นอกจากนี้ยังมีส่วนของกระบังลม และช่องท้อง

สัปดาห์ที่ 5-8 ตัวอ่อนจะยาวประมาณ 1-2 นิ้ว น้ำหนัก 2.25 กรัม เริ่มมีลักษณะใกล้เคียงกับมนุษย์มากขึ้น อวัยวะต่าง ๆ เริ่มพัฒนาขึ้น รูปร่างภายนอกเริ่มปรากฏชัดขึ้น ช่วงปลายสัปดาห์ที่ 8 ระบบทางเพศมีการพัฒนามากขึ้นแต่ยังไม่สามารถแยกเพศทารกได้ชัดเจน

ระยะนี้ถือเป็นระยะสำคัญที่สุดของทารกในครรภ์ ตัวอ่อนจะมีการเปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็วและชัดเจน อวัยวะและระบบการทำงานในร่างกายจะพัฒนาขึ้น เช่น ระบบประสาท ระบบหายใจ ระบบทางเดินอาหาร และอวัยวะต่าง ๆ สุขภาพของมารดาขณะตั้งครรภ์เป็นสิ่งที่มีความสำคัญมากที่สุดในระยะนี้ ทั้งในเรื่องของการฝากครรภ์ การดูแลตนเองในขณะตั้งครรภ์ สภาพจิตใจ อารมณ์ของมารดา โรคต่าง ๆ ที่เกิดขึ้น สารพิษ ยา หรืออาหารที่มารดารับประทานจะส่งผลต่อพัฒนาการของทารกหรืออาจทำให้ทารกที่จะเกิดมาพิการได้ ระยะนี้จึงถือเป็นระยะวิกฤต หากเด็กไม่สามารถปรับตัวมีชีวิตอยู่ในครรภ์ได้ ก็จะถูกขับออกมาหรือที่เรียกว่า เกิดการแท้ง

3. ระยะชีวิตใหม่หรือระยะที่เป็นตัวเด็ก (fetus period) เริ่มตั้งแต่สัปดาห์ที่ 8 จนกระทั่งคลอด ระยะนี้เป็นระยะที่เปลี่ยนจากตัวอ่อน (embryo) มาเป็นทารก (fetus) มารดาจะรู้สึกว่ามีทารกอยู่ในครรภ์ โดยจะเริ่มรู้สึกว่าทารกมีการเคลื่อนไหวในสัปดาห์ที่ 16 เป็นระยะที่ใช้เวลานานที่สุด สัดส่วนโครงสร้างของร่างกาย อวัยวะและระบบต่าง ๆ ของร่างกายสมบูรณ์ยิ่งขึ้น การเจริญเติบโตจะเป็นไปอย่างรวดเร็วประมาณ 20 เท่าของตอนเป็นตัวอ่อน เริ่มมีการสร้างขน ผม เล็บ และอวัยวะสืบพันธุ์ภายนอก กระดูกจะแข็งแรงขึ้น ช่วงนี้มารดาต้องบำรุงร่างกายด้วยการรับประทานแคลเซียมให้มากกว่าเดิม เพราะทารกจะเอาแคลเซียมจากมารดามาสร้างกระดูกของตนเอง การเคลื่อนไหวของลำไส้จะพัฒนาขึ้นเรื่อย ๆ จนกระทั่งสัปดาห์ที่ 38 จะมีความสมบูรณ์เต็มที่พร้อมจะออกจากครรภ์มารดา โดยสรุปพัฒนาการของระยะนี้คือ

เดือนที่ 3 ทารกมีน้ำหนักประมาณ 20-30 กรัม ยาวประมาณ 3 นิ้ว อวัยวะทุกส่วนของร่างกายพัฒนาขึ้น สามารถหายใจกลืนน้ำคร่ำเข้าออกในปอดได้ เริ่มเห็นเพศชัดเจนว่าเพศชายหรือหญิง ระบบสืบพันธุ์จะสร้างไข่และสเปอร์ม สามารถตอบสนองต่อสิ่งเร้าที่มากระตุ้นได้มากขึ้น สามารถเคลื่อนไหว ขา เท้า หัวแม่มือ ศีรษะ อ้าและหุบปากได้

เดือนที่ 4 ความยาวของทารกประมาณ 8-9 นิ้ว น้ำหนักประมาณ 180 กรัม ระยะนี้สายสะดือจะยาวขึ้น รกพัฒนาเต็มที่ ทารกสามารถดิ้นได้ มองเห็นอวัยวะเพศชัดขึ้น เริ่มดูดนิ้วและกำมือได้ สามารถดูดกลืนได้ กระดูกพัฒนามากขึ้น

เดือนที่ 5 น้ำหนักประมาณ 360 กรัมถึง 1 ปอนด์ ความยาวประมาณ 10-12 นิ้ว เริ่มมีผมและเล็บเกิดขึ้น ผิวหนังมีไขมันปกคลุม หัวใจเต้นประมาณ 120-160 ครั้งต่อนาที ทารกจะมีการเคลื่อนไหวหรือพักตัวในท่าที่ชอบ

เดือนที่ 6 น้ำหนักประมาณ 600 กรัม ยาวประมาณ 14 นิ้ว ตาจะมีการพัฒนาอย่างสมบูรณ์ สามารถเปิดปิดตา และร้องไห้ได้ หายใจได้ตลอดเวลา ใต้ผิวหนังจะมีชั้นไขมันเกิดขึ้น มีต่อมเหงื่อ ต่อมรับรส หากคลอดช่วงนี้ทารกจะสามารถหายใจได้ หากได้รับการดูแลจากแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ ทารกอาจมีชีวิตรอด 1 ใน 10 คน

เดือนที่ 7 น้ำหนักประมาณ 3-5 ปอนด์ ยาวประมาณ 16 นิ้ว พัฒนาการด้านปฏิกิริยาตอบสนองเป็นไปได้อย่างเต็มที่ ทารกสามารถร้องไห้ หายใจ ดูดกลืนได้ ระบบประสาท ระบบไหลเวียน ระบบหายใจสมบูรณ์ยิ่งขึ้น อวัยวะทุกส่วนพัฒนาเต็มที่ ทารกที่คลอดในระยะนี้หากได้รับการดูแลจากผู้เชี่ยวชาญอาจมีชีวิตอยู่รอดได้โดยการเลี้ยงในตู้จนกว่าทารกจะแข็งแรงพอที่จะออกมาอยู่ภายนอกได้

เดือนที่ 8 น้ำหนักประมาณ 5-7 ปอนด์ สามารถสังเกตการเคลื่อนไหวทารกได้จากภายนอก มีการสร้างไขมันปกคลุมร่างกายเพื่อให้สามารถปรับตัวให้เข้ากับอุณหภูมิภายนอกได้ ทารกจะตอบสนองต่อเสียงและสิ่งแวดล้อมได้

เดือนที่ 9-10 น้ำหนักประมาณ 7 ปอนด์ ความยาวประมาณ 20 นิ้ว เพศชายมักมีน้ำหนักและความยาวมากกว่าเพศหญิง เป็นระยะครบกำหนดคลอด ทารกจะพัฒนาสมบูรณ์เต็มที่

การส่งเสริมพัฒนาการและการปรับตัว
การส่งเสริมสุขภาพจิตและการปรับตัวของหญิงตั้งครรภ์มีความจำเป็นอย่างยิ่งอันจะส่งผลต่อพัฒนาการและการปรับตัวของทารกในครรภ์ โดยมีแนวทางดังนี้

1. สุขภาพร่างกายของมารดา

แนะนำเรื่องการดูแลรักษาสุขภาพร่างกายให้แข็งแรง เพราะความเจ็บป่วยทางร่างกายบางโรคจะส่งผลต่อทารกในครรภ์ได้ เช่น โรคหัดเยอรมัน (rubilla) หากมารดาป่วยในช่วง 12 สัปดาห์แรกที่ตั้งครรภ์อาจทำให้ทารกพิการ แท้ง หรือตายได้ โรคซิฟิลิส (syphilis) อาจทำให้เกิดการแท้ง คลอดก่อนกำหนด หรืออาจทำให้พิการ เช่นหูหนวก ตาบอด หัวใจพิการ เป็นต้น ดังนั้นการฝากครรภ์และรักษาในระยะแรกจะช่วยได้ คู่แต่งงานควรมีการตรวจร่างกายก่อนแต่งงานและหลังแต่งงาน เมื่อตั้งครรภ์อ่อน ๆ ควรตรวจเลือด ตรวจปัสสาวะทั้งของบิดาและมารดาเพื่อรักษาโรคไปพร้อมกัน และควรไปพบแพทย์ตามนัดทุกครั้ง
ให้ความรู้ด้านโภชนาการของมารดา ซึ่งเป็นพื้นฐานสำคัญของการพัฒนาทางร่างกายของทารก หากมารดาได้รับอาหารที่มีคุณค่าในปริมาณที่เหมาะสมจะช่วยให้ทารกในครรภ์สามารถนำสารอาหารไปใช้เพื่อการเจริญเติบโตของร่างกายได้อย่างมีประสิทธิภาพยิ่งขึ้น
หลีกเลี่ยงการใช้ยาที่เป็นอันตรายและสารเสพย์ติดต่าง ๆ ซึ่งจะเป็นอันตรายต่อทารกในครรภ์ เช่น ยาแก้แพ้ มารดาที่มีอาการแพ้ท้อง 2-3 เดือนแรก มักจะใช้ยาแก้แพ้เพื่อลดอาการคลื่นไส้ อาเจียน ซึ่งยาบางชนิดก็ควรจะต้องระวัง เช่น ธาลิโดไมด์ (thalidomide) ซึ่งจะทำลายเซลล์ ทำให้ทารกที่ออกมามีแขนขาลีบหรือด้วน และอาจทำให้ทารกมีศีรษะโตผิดปกติร่วมด้วย นอกจากนี้มารดาควรหลีกเลี่ยงสารเสพย์ติดทุกชนิดเช่น ฝิ่น กัญชา บุหรี่ เหล้า ชา กาแฟ ซึ่งอาจทำให้ทารกพิการหรือแท้งได้

2. ด้านจิตใจและอารมณ์ของมารดา

กระตุ้นให้มารดาได้ระบายความรู้สึก ความคิด และความวิตกกังวลจากการเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นพร้อมกับรับฟัง
ส่งเสริมทัศนคติที่ดีต่อการมีบุตร ทัศนคติที่ดีจะส่งผลต่อวุฒิภาวะทางอารมณ์ นำไปสู่การปฏิบัติตนที่เหมาะสมในระหว่างตั้งครรภ์
ส่งเสริมสุขภาพจิตของมารดาด้วยการให้มารดาพักผ่อน หรือทำในสิ่งที่ผ่อนคลายความตึงเครียด เช่น อ่านหนังสือที่ชอบ ดูภาพที่ทำให้เกิดความรู้สึกผ่อนคลาย ฟังเพลง เป็นต้น
ส่งเสริมให้บิดาและบุคคลในครอบครัวให้ความเอาใจใส่ดูแลมารดาขณะตั้งครรภ์ให้มากขึ้น ให้ความรู้เกี่ยวกับสภาพการเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นขณะตั้งครรภ์ โดยเฉพาะบิดาควรให้เวลากับมารดาขณะตั้งครรภ์ให้มากขึ้นกว่าปกติ

3. ด้านสังคมของมารดา

แนะนำให้มารดาขณะตั้งครรภ์พูดคุยแลกเปลี่ยนความคิดเห็นกับผู้อื่น โดยเฉพาะกับผู้ที่เคยตั้งครรภ์มาก่อน ซึ่งจะช่วยให้เข้าใจ และคลายความวิตกกังวลต่อการเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นได้
ให้คำแนะนำเกี่ยวกับแหล่งบริการที่เป็นประโยชน์และสามารถให้ความช่วยเหลือได้ เช่น สถานพยาบาลใกล้เคียง สถานีอนามัย พยาบาลชุมชน นักสังคมสงเคราะห์ เป็นต้น

สรุป
วัยก่อนคลอด เป็นวัยที่เริ่มจากเซลล์ผสม (zygote) ระหว่างเซลล์สืบพันธุ์ของเพศชาย (spermatozoa) กับเซลล์สืบพันธุ์ของเพศหญิง (ovum) จนกระทั่งเจริญเติบโตเป็นทารกที่มีอวัยวะทุกส่วนสมบูรณ์เต็มที่ พร้อมที่จะออกมาสู่โลกภายนอกได้ วัยก่อนคลอดถือเป็นวัยสำคัญมาก เป็นพื้นฐานของการพัฒนาอวัยวะระบบต่าง ๆ ของร่างกาย การให้การดูแลทารกตั้งแต่ตั้งครรภ์อย่างเหมาะสมด้วยการให้คำแนะนำแก่มารดาอย่างเหมาะสมในการปฏิบัติตัวด้านต่าง ๆ เช่น การดูแลตนเองขณะตั้งครรภ์ การทำจิตใจให้แจ่มใส การใช้ยาขณะตั้งครรภ์ เป็นต้น สิ่งต่าง ๆ เหล่านี้จะช่วยให้พัฒนาการของทารกในครรภ์เป็นไปได้อย่างสมบูรณ์ยิ่งขึ้น