สังคมศาสตร์ รัฐศาสตร์ การเมือง เศรษฐศาสตร์ >>

สังคมวิทยา

<<< สารบัญ >>>

การเปลี่ยนแปลงทางสังคม

การเปลี่ยนแปลงทางสังคมกับความไม่เป็นระเบียบทางสังคม

การเปลี่ยนแปลงทางสังคมนั้น โดยทั่วไปแล้วจะเปลี่ยนไปใน 2 ด้าน คือ เปลี่ยนแปลงในด้านที่ส่งเสริมสวัสดิภาพของสังคมเพื่อให้บรรลุอุดมคติหรือชีวิตที่ ดีกว่าเดิม (Progressive social charge) และการเปลี่ยนแปลงอีกด้านหนึ่ง คือ เป็นการเปลี่ยนแปลงที่ทำให้ประชาชนหันมารับเอาวิธีการแบบเก่าหรือเปลี่ยนแปลงไปในทางที่ทำให้คนมีความเป็นอยู่เลวกว่าเดิม นอกจากนี้ การเปลี่ยนแปลงทางสังคมเป็นเรื่องของความไม่แน่นอน ผลของการเปลี่ยนแปลงอาจจะเป็นที่พอใจหรือไม่พอใจของสมาชิกในสังคมก็ได้ โดยทั่วไปมนุษย์จึงพยายามรักษาสภาพเดิมไว้ เพราะไม่แน่ใจว่าการ เปลี่ยนแปลงจะเกิดผลดีหรือผลร้ายแก่ตน แต่มนุษย์ก็มิอาจทำได้ตลอดไป เนื่องจาก ทุกสิ่งทุกอย่างในโลกนี้ต้องเปลี่ยนแปลง

การเปลี่ยนแปลงทางสังคมจึงเป็นปรากฏการณ์ที่เกิดขึ้นอยู่เสมอ ไม่ว่าสมาชิกของสังคมจะต้องการหรือไม่ ในทางสังคมวิทยาจึงให้ความสนใจในเรื่องนี้ และเห็นว่าการเปลี่ยนแปลงทางสังคมเป็นเรื่องปกติ สังคมใดที่ไม่เปลี่ยนแปลงเป็นเรื่องที่ผิดปกติ อย่างไรก็ดี การเปลี่ยนแปลงทางสังคมนั้น จะก่อให้เกิดความไม่แน่นอน อาจจะทำให้เกิดการขัดแย้งหรือทำให้ความขัดแย้งหมดไปก็ได้ ก่อให้เกิดความตึงเครียดหรือลดความ ตึงเครียดก็ได้ นอกจากนี้ การเปลี่ยนแปลงในส่วนหนึ่งของสังคม อาจส่งผลกระทบ ไปยังส่วนอื่นด้วย เช่น การที่สตรีออกไปทำงานนอกบ้าน ทำให้รายได้ของครอบครัวเพิ่มขึ้น แต่เด็กอาจขาดการเลี้ยงดูที่ดี อาจทำให้เกิดปัญหาเด็กเกเรตามมา

นักสังคมวิทยาได้เน้นให้เห็นถึงความหมายของการเปลี่ยนแปลงทางสังคมว่า การเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นกับการจัดระเบียบสังคม ซึ่งเกี่ยวข้องกับโครงสร้างและหน้าที่ของสังคม การเปลี่ยนแปลงก็เกิดขึ้นกับโครงสร้างหลักของสังคม ทำให้ความเป็นอยู่ของคนเปลี่ยนไปจากเดิม การเปลี่ยนแปลงของคนจากเด็กเป็นหนุ่ม จากหนุ่มเป็นคนแก่นั้น มิใช่เป็นการเปลี่ยนแปลงทางสังคม แต่เป็นปัจจัยหนึ่งที่ทำให้สังคมเปลี่ยนแปลงไป เพราะวัยต่าง ๆ ของคนทำให้สถานภาพและบทบาทของคนเปลี่ยนแปลงไปด้วย

ความไม่เป็นระเบียบทางสังคมหรือเรียกอีกอย่างหนึ่งว่า สังคมพิการ นั้น หมายถึง การสูญเสียความเป็นระเบียบของสังคมในส่วนที่เกี่ยวกับพฤติกรรมของคน ไม่เป็นไปตามกฎข้อบังคับ ขนบธรรมเนียม ประเพณี ทำให้ความสัมพันธ์ของคนเกิดความแปรปรวน ความเป็นระเบียบและความไม่เป็นระเบียบเป็นของคู่กันเสมอ กล่าวได้ว่า ทุกสังคมจะมีสองลักษณะในขณะเดียวกัน หรือกล่าวอีกนัยหนึ่งได้ว่า ไม่มีสังคมใดมีความเป็นระเบียบของสังคมโดยสมบูรณ์ และในขณะเดียวกันก็ไม่มีสังคมใดปราศจากเสียงซึ่งความเป็นระเบียบทางสังคมโดยสิ้นเชิง

สาเหตุที่ทำให้สังคมไม่เป็นระเบียบนั้นมีอยู่มากมาย เช่น เกิดจากการแย่งงานกันทำมากเกินไป ซึ่งทำคนขาดความผูกพันกันทางใจ เกิดจากการควบคุมความประพฤติของคนไม่ได้ผล แต่ที่นับว่าสำคัญ คือ การเปลี่ยนแปลงทางสังคมไม่สอดคล้องต้องกัน คือ ส่วนประกอบต่าง ๆ ของวัฒนธรรมขัดแย้งกัน ผสมผสานกันไม่ทัน การเปลี่ยนแปลงทางสังคมจึงเป็นเหตุหนึ่งที่ทำให้เกิดความไม่เป็นระเบียบทางสังคมและกล่าวได้ว่า ความไม่เป็นระเบียบทางสังคมก็เป็นเหตุให้เกิดการเปลี่ยนแปลงทางสังคมได้เหมือนกัน

<<< สารบัญ >>>