ปรัชญา อภิปรัชญา ญาณวิทยา จิตวิทยา ตรรกศาสตร์ >>
ปรัชญาและนักปรัชญา
ปรัชญาเกิดจากการที่มนุษย์มีความสามารถที่จะคิดหรือใช้เหตุผล ในนัยนี้ในฐานะที่เป็นมนุษย์ เราทุกคนเป็นนักปรัชญาในความหมายทั่วไปได้ ถ้าหากคิดวิเคราะห์ และวิพากษ์สิ่งต่างๆที่พบเห็น และใฝ่หาความรู้ใส่ตัวให้เป็นคนฉลาด ในอารยธรรมตะวันตก นักปรัชญาแตกต่างจากคนทั่วไป เพราะเป็นคนรักความรู้เป็นชีวิตจิตใจและมีความสุขจากการแสวงหาความรู้มากกว่าอย่างอื่น การมุ่งมั่นหาความรู้ ทำให้นักปรัชญามีจิตใจวิพากษ์ และไม่ยอมรับหรือทำอะไรที่ไม่สมเหตุสมผล เห็นจะเป็นด้วยเหตุนี้บรรดาผู้นิยมมีชีวิตตามกระแสสังคม และอยู่กับความทึกทักหรือความไม่รู้ จึงไม่ต้องการคบค้าสมาคมกับนักปรัชญาที่ชอบตั้งคำถามต่างๆให้ตนต้องคิดและไม่สบายใจตามมา นักปรัชญากรีกชื่อโสเครตีสเป็นตัวอย่างของนักปรัชญาที่กล่าวมา คนทั่วไปพยายามหลีกหนีการพบปะกับโสเครตีสที่พยายามปลุกตนให้ตื่นจากการหลับใหลในความไม่รู้ ในขณะเดียวกันการวิเคราะห์ วิพากษ์สังคมของนักปรัชญาผู้นี้ทำให้นักการเมืองถือว่าโสเครตีสเป็นอันตรายต่อความปลอดภัย และความมั่นคงของบ้านเมือง โสเครตีสจึงมีสมญาว่าเป็น ตัวเหลือบ ของสังคมเอเธนส์ในสมัยนั้น เพราะชอบไปรบกวนคนในสังคมไม่ให้พอใจในชีวิตที่ปรารถนาการวิพากษ์ตัวเอง
การดำเนินคดีโสเครตีสเป็นเหตุการณ์สำคัญในประวัติศาสตร์อย่างหนึ่งของมนุษย์ชาติ ข้อกล่าวหาที่โจทย์ฟ้องศาลมีหลายข้อด้วยกันรวมทั้งการที่โสเครตีสเป็นภัยต่อความสงบเรียบร้อยและเสถียรภาพของสังคมด้วยการสอนคนให้คิดและตั้งคำถามเกี่ยวกับระบอบการปกครอง กฎหมาย บ้านเมือง รัฐบาล และจารีตประเพณี การดำเนินคดีจบลงด้วยการพิพากษาให้ประหารชีวิตโสเครตีสผู้ไม่ยอมรับผิดและขอความกรุณาจากศาล แต่กลับประกาศยืนยันที่จะทำตามอุดมคติของตนต่อไปโดยการสอนคนให้คิดและวิพากษ์ระบอบการปกครองและจารีตประเพณีต่างๆ เพื่อให้สิ่งใหม่ๆเกิดขึ้นในเอเธนส์ ความตายของโสเครตีสไม่ใช่เป็นจุดจบของปรัชญา แต่เป็นการเริ่มต้นของพัฒนาการที่ติดต่อกันเป็นเวลายาวนาน
ในประวัติศาสตร์ของมนุษยชาติ นักปรัชญาเช่นโสเครตีสมีอยู่ทุกยุคทุกสมัยและมีส่วนช่วยให้ชีวิตมนุษย์เจริญงอกงามและสังคมมีพัฒนาการต่างๆเกิดขึ้น นักปรัชญาที่รู้จักกันทั่วไป และเป็นเหมือนดาวประกายพฤกของปัญญามนุษย์มีหลายคนรวมทั้ง เพลโต และอริสโตเติลในกรีกสมัยโบราณ พระพุทธเจ้าโคตะมะในอินเดีย เล่าจื๊อและขงจื๊อในจีน ความคิดของนักปรัชญาเหล่านี้มีอิทธิพลต่อวัฒนธรรมและปัญญา ความคิดของคนในยุคสมัยต่างๆจนถึงปัจจุบัน
ปรัชญาและนักปรัชญา
ปรัชญากับวิทยาศาสตร์
ปรัชญากับศาสนา
ปรัชญากับพุทธศาสนา
