ความรู้ทั่วไป สารนิเทศ การศึกษา คอมพิวเตอร์ >>

เกร็ดความรู้ จากสารานุกรมไทย

ราชบัณฑิตยสถาน

เป็นหน่วยงานอิสระ มีฐานะเป็น กรม ปัจจุบันอยู่ในบังคับบัญชาของ รัฐมนตรีว่าการกระทรวงศึกษาธิการ

เมื่อปี พ.ศ.2469  พระบาทสมเด็จพระปกเกล้า ฯ มีพระบรมราชโองการ ฯ ให้ประกาศว่า เดิมกรรมการหอพระสมุดสำหรับพระนคร มีหน้าที่แต่จัดการหอพระสมุดสำหรับพระนคร มีหน้าที่แต่จัดการหอพระสมุดสำหรับพระนครอย่างเดียว ทรงเห็นสมควรฟื้นฟูกิจการของกรมราชบัณฑิต ซึ่งมีมาแต่โบราณ และเป็นตำแหน่งสำหรับทรงตั้งผู้มีความรู้ศาสตราคมไว้รับราชการ จึงโปรดเกล้า ฯ ให้จัดตั้งราชบัณฑิตสภาขึ้น และให้เปลี่ยนนามกรรมการหอพระสมุดสำหรับพระนครเป็น ราชบัณฑิตสภา

ต่อมาในปี พ.ศ.2476 ได้มีการตรา พรบ.ว่าด้วยการราชบัณฑิตสถานขึ้น คณะผู้จัดตั้งราชบัณฑิตสถานส่วนใหญ่เป็น นักเรียนเก่าฝรั่งเศส ในมาตรา 6 ได้กล่าวถึงหน้าที่ของหน่วยงานนี้ไว้ว่า

(1)  เพื่อกระทำการค้นคว้าในสรรพวิชา แล้วนำออกเผยแพร่ให้เป็นคุณประโยชน์แก่บ้านเมืองและประชาชน
(2)  เพื่อทำการติดต่อแลกเปลี่ยนความรู้กับสมาคมปราชญ์ ในนานาประเทศ
(3)  เพื่อให้ความเห็นและคำปรึกษา "กระทำการอย่างใดอย่างหนึ่งให้แก่รัฐบาล ในเรื่องที่เกี่ยวกับวิชาการ ซึ่งรัฐบาลได้ร้องขอ"

งานอันเป็นหน้าที่หลักของรัชบัณฑิตยสถาน โดยตรงนั้นเน้นไปในทางวิชาการ มีหกโครงการใหญ่ ๆ ด้วยกันคือ

1.  งานชำระพจนานุกรม และจัดทำพจนานุกรม สาขาวิชาต่าง ๆ
2. งานทำอักขรานุกรมภูมิศาสตร์ทั้งไทยและต่างประเทศ รวมทั้งการทำพจนานุกรมศัพท์ภูมิศาสตร์ เป็นต้น
3. งานทำสารานุกรม เช่น สารานุกรมไทย สารานุกรมประวัติศาสตร์ทั้งไทย และสากล และสารานุกรมศัพท์ดนตรีไทย
4. งานบัญญัติศัพท์ภาษาต่างประเทศ เป็นภาษาไทยในสาขาวิชาต่าง  ๆ
5. งานกำหนดหลักเกณฑ์เกี่ยวกับการใช้ภาษาไทย เช่น การใช้เครื่องหมายวรรคตอน ลักษณะนาม และหลักเกณฑ์การทับศัพท์
6. งานสร้างหนังสือวิชาการประเภทต่าง ๆ รวมทั้งการแปล

งานที่เกี่ยวกับวิชาการยกเว้นข้อ 6 ล้วนจัดทำโดยคณะกรรมการ หรือคณะบรรณาธิการ ซึ่งคณะรัฐมนตรีเป็นผู้แต่งตั้ง โดยมีกองต่าง ๆ เป็นผู้รับสนองงาน

>>> กลับหน้าหลัก สารานุกรมไทย >>>