ความรู้ทั่วไป สารนิเทศ การศึกษา คอมพิวเตอร์ >>

เกร็ดความรู้ จากสารานุกรมไทย

เมาะลำเลิง

มีชื่อเรียกได้สามชื่อคือ มะละแหม่ง ตามที่ถอดจากภาษาอังกฤษ มรแบน และเมาะลำเลิง ตามภาษามอญ เมืองนี้ตั้งอยู่บนฝั่งใต้ของแม่น้ำสาละวิน เยื้องกับเมืองเมาะตะมะ และเป็นเมืองท่าใหญ่แห่งหนึ่งของพม่าในปัจจุบัน

ในปี พ.ศ.2137 พระยาพะโรเจ้าเมืองเมาะลำเลิง ซึ่งมีผู้คนพลเมืองเป็นมอญได้มาเข้ากับไทย เจ้าเมืองเมาะตะมะทราบเรื่อง จะเอาเจ้าเมืองเมาะลำเลิงไปชำระโทษ แต่เจ้าเมืองเมาะลำเลิง จึงได้รวบรวมกำลัง แล้วกระทำแข็งเมือง และแต่งทูตมาสวามิภักดิ์ต่อสมเด็จพระนเรศวร ฯ พร้อมกับขอพระราชทานกองทัพ ไปช่วยรักษาเมืองเมาะลำเลิงไว้ สมเด็จพระนเรศวร ฯ จึงมีรับสั่งให้พระยาศรีไศลคุมกองทัพไปช่วยเมืองเมาะลำเลิง  ปรากฎว่าพวกมอญตามหัวเมืองต่าง ๆ ได้สมัครใจเข้ากับกองทัพไทยเป็นอันมาก จนพวกพม่าที่รักษาเมืองเมาะตะมะต้องทิ้งเมืองหนีไป พระเจ้านันทบุเรงให้พระเจ้าตองอูยกทัพไปปราบพวกมอญ แต่ก็แพ้กลับไป เป็นผลให้หัวเมืองมอญทุกเมือง เปลี่ยนมาเป็นเมืองขึ้นกรุงศรีอยุธยา

ในปี พ.ศ.2143 สมเด็จพระนเรศวร ฯ ได้โปรดให้เจ้าพระยาจักรีคุมกองทัพไปตั้งอยู่ที่เมืองเมาะลำเลิง เพื่อสะสมสเบียงอาหาร และจัดหากำลังทางเรือจากเมืองทวาย จากนั้นสมเด็จพระนเรศวร ฯ ยกทัพไปถึงเมืองหงสาวดีและรุกต่อไปจนถึงเมืองตองอู

เมื่อพม่าปราชัยในสงครามครั้งที่หนึ่ง และต้องทำสัญญาปันดาโย เพื่อยุติสงครามในปี พ.ศ.2369 เมืองเมาะลำเลิง ได้กลายไปเป็นดินแดนในปกครองของอังกฤษ

>>> กลับหน้าหลัก สารานุกรมไทย >>>