ความรู้ทั่วไป สารนิเทศ การศึกษา คอมพิวเตอร์ >>
ผู้ชนะสิบทิศ
หมายถึง พระเจ้าบุเรงนองแห่งกรุงหงสาวดี เป็นชาวเมืองพุกาม ได้ชื่อว่า จะเด็ด
ต่อมาแม่ของจะเด็ดได้มาเป็นแม่นมมังตรา โอรสพระเจ้าตองอู
จะเด็ดกับมังตราจึงเจริญวัยมาด้วยกันในพระราชวังตองอู
จะเด็ดได้รับราชการอยู่ในกรมวัง ต่อมาได้เลื่อนยศเป็นนายทหารชั้นสูง
เมื่อมังตราขึ้นครองราชย์ จะเด็ดได้ดำรงยศเป็น "บุเรงนอง กะยอดินนรธา"
(บุเรงนอง แปลว่า พระเชษฐภาดา กะยอดินนรธา คือ กฤษฎานุรุธ แสดงที่รัชทายาท)
ด้วยได้อภิเษกกับพระราชธิดา
ของพระเจ้าตองอู
พระเจ้าตะเบงชเวตี้ (มังตรา) ได้ทำการแผ่อำนาจโดยได้อาศัยบุเรงนองเป็นแม่ทัพสำคัญ ในการขยายดินแดนไปยังมอญ ไทยใหญ่ และได้ยกกองทัพมาตีเมืองเชียงกราน ซึ่งเป็นเมืองขึ้นของไทย เมื่อปี พ.ศ.2081 ในรัชสมัยสมเด็จพระไชยราชาธิราช นับเป็นสงครามครั้งแรกระหว่างไทยกับพม่า
ต่อมาในปี พ.ศ.2091 ในรัชสมัยสมเด็จพระมหาจักรพรรดิ์ พระเจ้าตะเบ็งชเวตี้ยกกองทัพมาตีกรุงศรีอยุธยา มีบุเรงนองเป็นแม่ทัพร่วมมาในกองทัพด้วย แต่ไม่สามารถตีกรุงศรีอยุธยาได้ เมื่อกลับไปถึงพม่า พระเจ้าตะเบ็งชเวตี้เสียพระทัยมากจนไม่สามารถว่าราชการบ้านเมืองได้ ในที่สุดถูกพวกขุนนางจับปลงพระชนม์ พม่า มอญและไทยใหญ่ ต่างแยกกันเป็นอิสระ ชิงอำนาจกัน บุเรงนองไปตั้งมั่นอยู่ที่เมืองตองอู ในที่สุดบุเรงนองก็สามารถปราบปรามหัวเมืองต่าง ๆ ที่ตั้งตัวเป็นอิสระลงได้ ตั้งเมืองหงสาวดีเป็นราชธานีของพม่าดังเดิม แล้วทำพิธีราชาภิเษกเป็นพระเจ้าหงสาวดี เมื่อปี พ.ศ.2096
ในปี พ.ศ.2106 บุเรงนองยกกองทัพมาตีกรุงศรีอยุธยา ด้วยข้ออ้างที่ไทยปฏิเสธไม่ยอมส่งช้างเผือกให้พม่าตามที่ขอมา ฝ่ายไทยต้องยอมสงบศึกกับพม่า พระเจ้าหงสาวดีบุเรงนองทูลขอช้างเผือก และขอตัวบุคคลที่คัดค้านไม่ให้ช้างเผือกคือ พระราเมศวรผู้เป็นพระราชโอรส พระยาจักรีและพระยาสุนทรสงคราม ไปเมืองพม่า และยังได้ตรัสขอพระนเรศวร โอรสองค์ใหญ่ของพระมหาธรรมราชาแห่งเมืองพิษณุโลก และพระวิสุทธิกษัตริย์ไปไว้ที่เมืองหงสาวดีด้วย โดยอ้างว่าจะเอาไปเลี้ยงเป็นราชบุตรบุญธรรม
พระเจ้าหงสาวดีบุเรงนองได้แต่งกองทัพมาตีกรุงศรีอยุธยาอีก เมื่อปี พ.ศ.2111 และตีกรุงศรีอยุธยาได้ เมื่อปี พ.ศ.2112 หลังจากล้อมกรุงอยู่เก้าเดือน พระเจ้าหงสาวดีบุเรงนองประทับอยู่ที่กรุงศรีอยุธยาตลอดฤดูฝนสามเดือน ได้อภิเษกพระมหาธรรมราชา เป็นพระศรีสรรเพชญ์ครองกรุงศรีอยุธยา ในฐานะเจ้าเมืองประเทศราชของพม่า กรุงศรีอยุธยาตกเป็นประเทศราชของพม่าอยู่ 15 ปี และได้ประกาศเอกราชในรัชสมัยพระเจ้านันทบุเรง เมื่อปี พ.ศ.2127
พระเจ้าบุเรงนอง ฯ ทรงเป็นกษัตริย์ที่หลักแหลมเฉลียวฉลาดในการปกครองบ้านเมือง และยังเป็นแม่ทัพที่เข้มแข็งเก่งกล้าสามารถในการยุทธ ในรัชสมัยของพระองค์ กรุงหงสาวดีได้แผ่อำนาจออกไปอย่างกว้างขวางเป็นที่เกรงขามของบรรดาประเทศใกล้เคียงยิ่งกว่าสมัยใด ๆ จึงได้รับสมญาพระนามว่าพระเจ้าชนะสิบทิศ พระองค์สวรรคต เมื่อปี พ.ศ.2124 พระชนมายุได้ 66 พรรษา มังชัยสิงห์ราชโอรสได้ขึ้นครองราชย์สืบต่อมา ทรงพระนามว่า พระเจ้านันทบุเรง
>>> กลับหน้าหลัก สารานุกรมไทย >>>
