ความรู้ทั่วไป สารนิเทศ การศึกษา คอมพิวเตอร์ >>

เกร็ดความรู้ จากสารานุกรมไทย

พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว

พระมหากษัตริย์องค์ที่สี่ แห่งราชวงศ์จักรี ทรงเป็นพระราชโอรสองค์ที่สอง ในพระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย และกรมสมเด็จพระศรีสุริเยนทราบรมราชินี ทรงมีพระนามเดิมว่าเจ้าฟ้ามงกุฎ เสด็จสมภพ เมื่อปี พ.ศ.2347 ทรงมีพระอนุชาร่วมพระชนกชนนี้คือ เจ้าฟ้าชายจุฑามณี ซึ่งต่อมาทรงดำรงพระยศเป็นเจ้าฟ้ากรมขุนอิศเรศรังสรรค์ และพระบาทสมเด็จพระปิ่นเกล้า ฯ ตามลำดับ

เมื่อยังทรงพระเยาว์ ได้ทรงศึกษาในสำนักสมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ (ขุน) วัดโมลีโลกยาราม ศึกษาวิธีอ่านเขียนภาษาไทย หนังสือขอม คณิตศาสตร์ ภาษาบาลี และยังได้ศึกษาวิชาคชกรรม และตำราพิชัยสงครามจากเจ้าพระยาศรีธรรมาธิราช นอกจากนี้ยังได้ศึกษาจากสำนักกรมสมเด็จพระปรมานุชิตชิโนรส

เมื่อพระบรมชนกนาถสวรรคต พระองค์มีพระชนมายุ 20 พรรษา และทรงผนวชเป็นพระภิกษุอยู่ที่วัดราชาธิวาส และได้ทรงอยู่ในเพศบรรพชิตต่อไปอีกถึง 21 ปี ได้เสด็จไปประทับวัดมหาธาตุ ในปี พ.ศ.2372 ได้เสด็จกลับมาครองวัดราชาธิวาส พ.ศ.2379 เสด็จมาครองวัดบวรนิเวศ และประทับอยู่จนลาผนวช เสด็จขึ้นครองราชย์

พระองค์ทรงตั้งธรรมยุติกนิกายขึ้นในปี พ.ศ.2372 ทรงจัดให้มีการเรียนพระปริยัติธรรม และการสอบปริยัติธรรมของพระสงฆ์ ทรงศึกษาภาษาอังกฤษ ภาษาลาติน ดาราศาสตร์ ภูมิศาสตร์ ประวัติศาสตร์ และคณิตศาสตร์ ทรงค้นพบศิลาจารึกพ่อขุนรามคำแหง และศิลาจารึกของพระมหาธรรมราชาลิไทย ทรงค้นพบพระแท่นมนังคศิลา ทรงค้นพบพระปฐมเจดีย์ ฯลฯ เป็นต้น

พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้า ฯ เสด็จขึ้นครองราชย์ เมื่อปี พ.ศ.2394 ในรัชกาลของพระองค์นับได้ว่า เป็นสมัยเริ่มของประเทศไทยสมัยใหม่ ทรงเปลี่ยนแปลงวิเทโศบายของประเทศไทย มีสัมพันธไมตรีกับอังกฤษ สหรัฐอเมริกา และเกือบทุกประเทศในยุโรป

ในด้านการทะนุบำรุงบ้านเมือง ทรงเริ่มสร้างถนนสำคัญในกรุงเทพ ฯ สร้างตึกแถว สถานที่ราชการ และพระราชวังตามแบบสถาปัตยกรรมตะวันตก

ด้านการทหารและการป้องกันประเทศ ได้เริ่มจัดให้เป็นระเบียบตามแบบยุโรป มีการจ้างชาวต่างประเทศเข้ามารับราชการเป็นที่ปรึกษาในกิจการด้านต่าง ๆ และยังรับราชการเป็นกงศุลไทยประจำประเทศต่าง ๆ ส่งราชทูตไปเจริญทางพระราชไมตรียังยุโรป

นอกจากนี้พระองค์ยังได้ทรงเปลี่ยนแปลงและยกเลิกประเพณีเก่า ๆ ที่ล้าสมัยและยังตั้งธรรมเนียมใหม่ขึ้นหลายอย่าง พระองค์เสด็จสวรรคต เมื่อปี พ.ศ.2411 พระชนมายุได้ 64 พรรษา

>>> กลับหน้าหลัก สารานุกรมไทย >>>