ศาสนา ลัทธิ ความเชื่อ นิกาย พิธีกรรม >>
ลักษณะประเสริฐ 32 ประการ ของพระพุทธเจ้า
เมื่อครั้งพุทธกาล โกณฑัญญะพราหมณ์ ได้ถวายคำพยากรณ์พระศิริลักษณะพระสิทธัตถะกุมารว่า พระราชกุมารจะต้องเสด็จออกบรรพชา และจะได้สำเร็จเป็นพระสัมมาสัมพุทธเจ้า และจะได้เป็นศาสดาเอกของโลก การที่โกณฑัญญะพราหมณ์ทำนายเช่นนั้น เพราะพิจารณาแล้วมีความเห็นว่า พระราชกุมารมีลักษณะประเสริฐ 32 ประการ อันได้แก่- สุปติฏฐิตปาโท คือ พื้นพระบาททั้ง 2 เสมอกัน ที่เป็นดังนี้เพราะในชาติกำเนิดที่แล้วมา ราชกุมารบำเพ็ญบารมีด้วยการรักษาศีล ประพฤสุจริตทั้งกาย วาจา และใจ
- เหฏฐา ปาทตเลสุ จกกานิ ชาตานิ คือ พื้นฝ่าพระบาทมีลายกงจักรข้างละอัน อันเป็นลักษณะของมหาบุรุษ เหตุที่เป็นดังนี้เพราะชาติกำเนิดที่แล้วพระราชกุมาร เป็นผู้ซึ่งนำความสุขมาให้แก่ชนจำนวนมาก
- อายตาปณหิ คือ พระบาทยาว และส้นพระบาทมีสีแดง
- ทีฆงคุลี คือ นิ้วพระบาทและนิ้วพระหัตถ์ทั้งหลายยาวเรียวได้สัดส่วน ที่เป็นเช่นนี้เพราะ ชาติกำเนิดที่แล้วมาพระกุมาร ไม่เคยฆ่าสัตว์และทำร้ายสัตว์
- มุทุตลหตปาโท คือ ฝ่าพระหัตถ์และฝ่าพระบาทอ่อนนุ่ม
- ชาลหตถปาโท คือ ฝ่าพระหัตถ์และฝ่าพระบาทมีลวดลายตาข่ายที่สวยงาม อันเนื่องมาจากชาติที่ผ่านมา พระราชกุมารได้สงเคราะห์มหาชนด้วยสังหวัตถุ 4 (คือ คุณธรรมค้ำจุนสังคมประกอบด้วย ทาน คือ การให้ ปิยวาจา คือ การพูดอ่อนหวานไพเราะ อัตถจริยา คือ การบำเพ็ญประโยชน์ และ สมานัตตตา คือการประพฤตนสม่ำเสมอ)
- อุสสงคปาโท คือ ลักษณะข้อพระบาทดีเด่น ทำให้สะดวกสบายในการเคลื่อนไหวร่างกาย งดงาม ทั้งนี้เพราะชาติที่แล้ว พระกุมารกล่าววาจาเป็นประโยชน์
- เอณิมิคสทิสชงโฆ คือ มีลำพระชงฆ์อันเรียวงดงาม ทั้งนี้เพราะในชาติที่แล้วมาพระกุมาร ได้ถ่ายทอดศิลปศาสตร์วิทยาแก่มหาชน
- ฐิตโกว อโนนมนโต อุโดหิ ปาณิตเลหิ ชณณุกานิ ปริมสติ ปริมชชาติ คือ มีพระหัตถ์ยาวสามารถจับพระชาณุได้ โดยไม่ต้องก้มพระวรกาย ทั้งนี้เพราะพระราชกุมารเคยรู้จักกับพระอริยเจ้า และได้เคารพนบนอบถือปฎิบัติในโอวาทของพระอริยเจ้า
- โภโสหิตวตถคุยโห คือ มีที่สังเกตในอวัยวะที่ลับเป็นรูปฝักบัวทองคำ เพราะพระราชกุมาร ทำให้ผู้ที่พลัดพรากได้กลับมาพบกัน
- สุวณณวณโณ กาญจนสนนิภตโจ และ
- สุขุมจฉวี คือ พระราชกุมารมี พระฉวีเหลืองอร่าม และละเอียดอ่อน ทั้งนี้เพราะพระราชกุมารเคยบริจาคทาน กวาดลานเจดีย์ และปฎิบัติตนอยู่ในคำสั่งสอนของสมณพราหมณ์
- เอเกกโลโม และ
- อุทธคคโลโท คือ พระราชกุมาร มีพระโลมาขึ้นขุมละเส้นและดำสนิท ทั้งนี้เพราะในชาติก่อน พระกุมารกล่าวแต่ว่จาสัตย์
- พรหมุขุคตโต คือ พระราชกุมาร มีพระวรกายตั้งตรงเหมือนท้าวมหาพรหม ทั้งนี้เพราะในชาติก่อน พระกุมารไม่เคยเบียดเบียนชีวิตสัตว์
- สตตุสสโท คือ มีพระมังสะหนา ในที่สำคัญ 7 แห่ง เช่น หลังพระหัตถ์ทั้งสอง หลังพระบาททั้งสอง ลำพระศอ และพระอังสาทั้งสอง ทั้งนี้เพราะพระกุมารเคยบริจาคอาหารอันเลิศ
- สีหปุพพฑโฒ และ
- ปตินตรโส และ
- นิโครธปริมณฆโล คือ พระราชกุมารมีพระสกุลกายอันสมบูรณ์ เช่น พระปฤษฎางค์ ขึ้นถึงลำพระศอ สมบูรณ์เช่นเดียวกับปริมณฑลของต้นไทร ทั้งนี้เพราะพระราชกุมาร เคยสร้างแต่คุณงามความดีมาโยตลอด
- สมวฏฏกขนโธ และ
- รสคคสตตี คือพระกุมาร มีลำพระศอกลมงาม ประกอบด้วยเส้นหลอดเลือดอาหารที่พิเศษกว่าคนธรรมดา
- สีหหนุ คือ มีพระหนุคล้ายคางของพญาราชสีห์
- จตตาพัสทนโต และ
- สมทนโต และ
- อวิรพัทนุโต และ
- สุกกทโต พระราชกุมารมีพระทนต์ 40 ทัศ เรียงเป็นระเบียบเสมอกัน และมีพระเขี้ยวงดงามเป็นประกาย 4 แห่ง ทั้งนี้เพราะพระกุมารเคยสร้างแต่กรรมดีมาตลอด
- ปหุตชิวโห และ
- พรหมสโร กรวิกภาณี คือ พระราชกุมาร มีพระชิวหากว้างยาวและอ่อนนุ่ม ทำให้พระสุรเสียงไพเราะ ทั้งนี้เพราะพระราชกุมาร ไม่เคยกล่าวคำผรุสวาทเลยในชาติที่แล้ว
- อภินีลเนตโต และ
- โคปโม คือ พระราชกุมาร มีดวงพระเนตรดำและผ่องใส อันเป็นลักษณะมหาบุรุษ
- อุณณาโลมา ภมุกนตเร ราตา คือ มีพระอุณาโลมขึ้นที่หว่างพระขนงเป็นวงเวียนขวา อันเป็นลักษณะมหาบุรุษ
- อุณหิสสีโส คือ มีพระนลาฎและพระเศียรที่สมบูรณ์ แสดงถึงการสร้างกุศลในชาติก่อน