ขนบธรรมเนียม ประเพณี วัฒนธรรม อารยธรรม >>

ชนพื้นเมืองดั้งเดิม จังหวัดนครพนม

ชนเผ่าไทยญ้อ (ญ้อ)
ชนเผ่าผู้ไทย
เผ่าไทยกะเลิง
เผ่าไทแสก
เผ่าไทยโส้หรือไทยกะโซ่
ไทยข่า
ชนเผ่าไทยอีสาน

ชนเผ่าไทยญ้อ (ญ้อ)
ที่ตั้ง วัดคามวาสี  บ้านโพน  หมู่  8  ตำบลโนนตาล  อำเภอท่าอุเทน  จังหวัดนครพนม

ประวัติความเป็นมาของชาวไทยญ้อ  ถิ่นฐานเดิมของไทยญ้อ  อยู่ที่เมืองหงสา แขวงไชยบุรี  ของประเทศลาวหรือจังหวัดล้านช้างของไทยสมัยหนึ่ง  ไทยญ้อส่วนใหญ่ได้อพยพ มาตั้งถิ่นฐานใหม่ที่ไชยบุรี  ปากน้ำสงครามริมฝั่งแม่น้ำโขง (ตำบลไชยบุรี อำเภอท่าอุเทน จังหวัดนครพนมในปัจจุบัน)  ในสมัยรัชกาลที่ 1 เมื่อ พ.ศ. 2351  ต่อมาเมื่อเกิดกบฎเจ้าอนุวงศ์เวียงจันทน์ในสมัย รัชกาลที่ 3 (พ.ศ. 2369) พวกไทยญ้อที่เมืองไชยบุรีได้ถูกกองทัพเจ้าอนุวงศ์กวาดต้อนไปแล้วให้ไปตั้งเมืองอยู่ ณ เมืองปุงลิง ฝั่งซ้ายแม่น้ำโขง (อยู่ในเขตแขวงคำม่วนประเทศลาว) อยู่ระยะหนึ่งต่อมาได้กลับมาตั้งเมืองขึ้นใหม่ทางฝั่งขวาแม่น้ำโขงตั้งเป็นเมืองท่าอุเทนเมื่อ พ.ศ. 2373 คือ บริเวณท่าอุเทน จังหวัดนครพนมในปัจจุบัน

            วิถีชีวิตของชาวไทยญ้อ   ลักษณะนิสัยใจคอของไทยญ้อส่วนมากที่สุดคือ ซื่อสัตย์  สุจริต  รักสงบ  มีความสามัคคีมั่น  ไม่ว่าจะมีอะไรเช่นการทำบุญ  การปลูกบ้าน  ทำนาจะว่านหรือวานกัน  (นาว่านคือ การลงแขก  ทำนา  ทำงาน)

            การแต่งกายชุดรำไทยญ้อ

            ชาย  สวมเสื้อคอพวงมาลัยสีเขียวสด  ใช้สไบไหมสีน้ำเงินพับครึ่งกลาง พาดไหล่  ซ้ายและขวา  ปล่อยชายสองข้างไปด้านหลังให้ชายเท่ากัน นุ่งผ้าโจงกระเบนสีน้ำเงินเข้ม ใช้สไบไหมสีแดงคาดเอว ปล่อยชายข้างซ้ายด้านหน้า เครื่องประดับสร้อยเงิน ห้อยพระ  ใบหูทัดดอก ดาวเรืองด้านซ้าย

            หญิง  สวมเสื้อแขนกระบอกสีชมพู (สีบานเย็น) คอกลมขลิบดำ หรือน้ำเงินเข้ม นุ่งผ้าถุงไหมสีน้ำเงินมีเชิง  (ตีนจก)  เข็มขัดลายชิดคาดเอว ใช้สไบไหมสีน้ำเงินพาดไหล่ด้านซ้ายแบบเฉียงปล่อยชายยาวทั้งด้านหน้าและด้านหลังให้ชายเท่ากัน เครื่องประดับสร้อยคอ ตุ้มหู สร้อยข้อมือเครื่องเงิน ผมเกล้ามวยประดับดอกไม้สด หรือดอกไม้ประดิษฐ์
            ภูมิปัญญาท้องถิ่น
           การทำปลาร้า  ส้มปลาชะโด 

            ภาษาไทยญ้อ (ญ้อ)

            ภาษาพูด คำอ่าน           ความหมาย

            กิด       กิด           สั้น,น้อย

            กะโป๊ กะ โป๊             กะลา

            กะบวน         กะ-บวน          ดี, เข้าเท่า

            กะปอม           กะ-ปอม            กิ้งก่า

            กะเปา             กะ-เปา            กระเป๋า

            กะดัดกะด้อ        กะ-ดัด-กะ-ด้อ             เกินไป

            เกิบ    เกิบ    รองเท้า

            ก้องแขน    ก้อง-แขน        กำไลมือ

            กะเทิน      กะ-เทิน           ครึ่งๆ , กลางๆ

            กะแดะ          กะ-แดะ          แรด-ดัดจริต

            เก้อ    เก้อ    ใกล้

            กะผลึกโพด    กะ-ผะ-ลึก-โพด             เกินไป

            กั้งคันฮ่ม     กั้ง-คัน-ฮ่ม       กางร่ม

            กล้วยเหิ่ม        กล้วย-เหิ่ม        กล้วยห่าม

            กับแก๊             กับ-แก๊          ตุ๊กแก

            กะหน่อง         กะ-หน่อง           ส้นเท้า

            ก่วย   ก่วย          ปัด, แกว่งไกว

            เกิบตีนยอง     เกิบตีนยอง     รองเท้าส้นสูง

            กองเลง         กอง-เลง          กลองสองหน้าที่ใช้ในงานประเพณีให้เกิดความสนุก

            กะปาง            กะ-ปาง      รางอาหารสัตว์

            แม่นเต๋อ           แม่นตะเล๋อ      อะไร,อะไรเหรอ