ศิลปะ หัตถกรรม สถาปัตยกรรม ประติมากรรม สันทนาการ >>

ศิลปะเครื่องประดับกรีก (Greek)

หลังจากการสร้างสรรค์ผลงานเครื่องประดับที่เกาะครีตในช่วงของชาวมิโนอัน-ไมซีเนได้มีการพัฒนาอย่างเต็มศักยภาพแล้ว บนเกาะครีตแห่งนี้จึงได้มีการพัฒนาเข้าสู่อารยธรรมของกรีก

อารยธรรมของกรีกสามารถแบ่งออกเป็น 4 ยุค ได้แก่

ยุค Geometric Period หรือยุคเรขาคณิต อยู่ในช่วงประมาณ 800-480 ปีก่อนคริสตศักราช
ยุค Archaic Period หรือยุคอาร์เคอิค อยู่ในช่วงประมาณ 650-480 ปีก่อนคริสตศักราช
ยุค Classical Period หรือยุคคลาสสิค ในช่วง 480-332 ปีก่อนคริสตศักราช
ยุค Hellenistic Period หรือยุคเฮเลนนิสติด อยู่ในช่วงประมาณ 332-27 ปีก่อนคริสตศักราช

ทั้งนี้ในช่วงแรกอาณาของกรีกเป็นกลุ่มชาวโดเรีย เมื่อ 1,200 ปีก่อนคริสตศักราช ซึ่งมาจากทางเหนือได้เข้ามายังอาณาของกรีก แนวความคิดที่สำคัญของกรีกเน้นที่ความสำคัญของมนุษย์ ความมีเหตุผลระหว่างตนเองกับธรรมชาติ จึงทำให้สังคมของชาวกรีกจึงมีความเรียบง่าย เน้นการพัฒนาทางจิตใจเป็นสำคัญ แต่ก็ยังมีการนับถือเทพเจ้าด้วยเช่นกัน และเป็นส่วนสำคัญต่อการสร้างสรรค์เป็นงานศิลปะ เช่น เทพเจ้าเซอุส หรือเทพเจ้าจูปิเตอร์ เป็นเทพเจ้าสูงสุดที่สามารถให้บังเกิดทุกสิ่งทุกอย่าง เทพเจ้าอาเธน่า หรือเทพเจ้ามิเนวา เทพีแห่งปัญญาของมนุษย์ เป็นต้น พอมาถึงสมัยเรขาคณิต เป็นช่วงสมัยที่ชากรีกยังคงมีความเคารพทางด้านเทพเจ้าเป็นอย่างมาก วัสดุที่ใช้ในผลงานศิลปะส่วนใหญ่จึงเป็นทองแดงและดินเผา ประติมากรรมส่วนใหญ่เป็นรูปของมนุษย์ รูปทรงที่แข็งประด้างแบบเรขาคณิต และเริ่มมีขนาดเท่าคนจริง เป็นรูปเปลือกมากขึ้น เพราะเนื่องมาจากการที่ได้เริ่มศึกษาทางด้านกายภาพของมนุษย์

หลังจากนั้นกรีกได้สูญสลายไปหลายร้อยปีจนเข้าสู่สมัยอาร์เคอิก เมื่อประมาณ 650-480 ปีก่อนคริสตศักราช เป็นยุคต้นของอาณาจักรกรีก มีการผสมผสานระหว่างศิลปะของอียิปต์และเมโสโปเตเมีย กรีกได้พยายามค้นหาวัฒนธรรมดั้งเดิมของตนเองให้มากที่สุด จนมาถึงยุคคลาสสิคประมาณ 480-323 ปีก่อนคริสตศักราช ที่เรียกกันว่ายุคทองของกรีก เนื่องจากเกิดนักปราชญ์หลายแขนง เช่น นักปรัชญา นักวรรณกรรม เป็นต้น เจริญรุ่งเรืองเรื่อยมาจาสามารถแผ่อิทธิพลความเจริญเหล่านี้ออกไปยังภูมิภาคอื่นๆ ได้ดี โดยเฉพาะช่วงสมัยของพระเจ้าอเล็กซานเดอร์มหาราช จากแคว้นมาเซโดเนีย เมื่อประมาณ 356-323 ปีก่อนคริสตศักราช ที่รบชนะดินแดนต่างๆ ได้อย่างกว้างขวาง พร้อมทั้งขยายความเจริญทางวัฒนธรรมเข้าไปด้วย การออกแบบเครื่องประดับในสมัยของกรีกนี้ จึงนิยมใช้โลหะมากกว่าอัญมณี

ศิลปะของชาวกรีกได้เน้นถึงความสวยงาม มีการพัฒนาการออกแบบทางด้านการใช้สัดส่วน มีการจัดวางทั้งแบบสมมาตรและไม่สมมาตร หากเป็นภาพคนจะมีการหย่อนขาขวาเล็กน้อย มีการสวมชุดแบบทูนิค สวมสร้อยคอที่จัดจังหวะในการออกแบบ ซึ่งเป็นสร้อยรูปทรงแบบปิด เข็มกลัดเป็นรูปทรงสามมิติ เล่นจังหวะระหว่างขนาดเล็กและขนาดใหญ่ได้เป็นอย่างดีสร้างความสมดุลให้เกิดความรู้สึกตรงกันข้าม รูปทรงต่างๆ เชื่อมโยงกันและมีความกลมกลืนกันการออกแบบเช่นนี้จัดเป็นศิลปะคลาสสิคที่เป็นเอกลักษณ์เฉพาะของกรีก และนักออกแบบเครื่องประดับหลายสมัยหลังจากนี้ ยังคงนิยมนำลักษณะของศิลปะกรีกนี้มาเป็นแรงบันดาลในในการออกแบบ

หลังจาก 330 ปีก่อนคริสตศักราชนี้ ได้เรียกกรีกช่วงนี้ว่าเฮเลนนิสติคพระเจ้าอเล็กซานเดอร์มหาราชได้เข้าครอบครองดินแดนเปอร์เซีย จึงได้มีการแลกเปลี่ยนระหว่างศิลปะตะวันออกและตะวันตก เนื่องจากการพบเครื่องทองหรือเครื่องประดับอันมีค่า 1,310 ตัน เครื่องเงินอีก 7,598 ตัน ทำให้ช่วงนี้เกิดการค้าทองคำเป็นอันมาก จากการเฟื่องฟูทางด้านการออกแบบเครื่องประดับของยุคคลาสสิค ในสมัยเฮเลนนิสติคได้มีการออกแบบให้มีความอิสระมากขึ้น เน้นการตกแต่งที่สวยงาม เห็นความงามของรูปทรงธรรมชาติ มีการทำมงกุฎที่มีรูปทรงของพืชพรรณเพื่อเป็นรางวัลของผู้ชนะในโอกาสต่างๆ มงกุฎส่วนใหญ่ทำมาจากทองคำ การ์เน็ต คาร์เนลเลี่ยน และทำการลงยา รูปทรงเป็นรูปดอกไม้ ใบไม้ล้อมรอบกัน การออกแบบเครื่องประดับของกรีกสมัยเฮเลนนิสติค นิยมเป็นรูปทรงเปิด ได้รับอิทธิพลทางด้านความเป็นท้องถิ่น โดยมีหินอัญมณีเจียระไนแบบเบี้ยหลังเต่า ไข่มุก และการลงยาเป็นส่วนประกอบที่สำคัญในการให้สี ให้ดูเหมือนธรรมชาติมากที่สุด การออกแบบเครื่องประดับของกรีกเช่นนี้เรียกว่า kymation

เทคนิคการผลิตเครื่องประดับของชาวกรีกได้พัฒนามาถึงขั้นการหล่อทองคำด้วยขี้ผึ้ง กับโคลน และการใช้ไฟในการหลอมละลาย จัดเป็นเทคนิคที่แสดงถึงความก้าวหน้าทางการผลิตเครื่องประดับเป็นอย่างมาก เนื่องจากการผลิตเครื่องประดับในปัจจุบันยังคงใช้หลักการหล่อโลหะด้วยหลักการนี้อยู่

การนำทองคำมาผลิตเป็นเครื่องประดับของกรีก นำมาใช้หลังจากไมซีเนอีกทีหนึ่ง เมื่อ 500 ถึง 400 ปีก่อนคริสตศักราช พระเจ้าอเล็กซานเดอร์ได้นำกองทัพเข้าสู่โลกเพื่อค้นหาแหล่งทองคำ ทองคำจึงได้นำมาใช้อย่างกว้างขวาง ทั้งการทำเหรียญ เครื่องประดับ และสิ่งของ วัสดุเริ่มหายาก มีราคาแพง แต่สังคมยังให้ความสนใจ เพราะเป็นสิ่งที่ตามแฟชั่นการแต่งกาย เป็นการเพิ่มเสน่ห์ของผู้สวมใส่ มีทั้งหินแข็ง หินคริสตัล มีการค้นพบโรงงานแก้ว พบลูกปัดแก้วมากกว่าหนึ่งหมื่นชิ้นที่ถูกขุดขึ้นมา ผลิตด้วยเทคนิคการพับ การดึง การกด และการม้วน ได้รวมถึงรูปทรงหัวใจ แตงโม เรขาคณิต รูปทรงกระบอกและจี้ห้อยคอ นอกจากนี้ยังพบลูกปัดทองคำในแก้ว รูปดวงตา รูปทรงปลาโลมา จักรวาล ทรงเหลี่ยม การใช้สีสันแบบโมเสส และแก้วที่โปร่งใส